Page 272 - Mustafa Baş KUR’AN-I KERİM’İN MADDİ VARLIĞI

VAHİY İNZAL VE TENZİL KAVRAMLARI 271

buradan hareket ederek kadınların eşlerine imametine dair ce-
vaz verdikleri bilinmektedir. Sadece o misal var. Hz. Aişe ve
Hz. Hafsa’nın da hafız olduğu nakledilir. Ancak onların ha-
fızlığı, vahyin sonra ermesinden sonra gerçekleşen bir durum
olduğu muhtemeldir. Ümmü Varaka ya da diğerleri için de bu
husus aynen öyledir. Yani kişiye “Sen Kur’an’ın ne kadarını bi-
lirsin?” sorusu da zait bir soru gibi duruyor. Ancak bir kısım sa-
habenin Kur’an’a vukûfiyeti ve derinliği herkesçe bilindiği gibi
kendileri de bunu ifade etmekten geri durmamışlardır.

Mesela dört halifeden her biri farklı boyutlarıyla Kur’an’ın
okunması yazılması ve çoğaltılmasında destek olduğu gibi Hz.
Ali de onlara destek olmuş ve Kur’an’ı bireysel olarak cem et-
mesi yanında onu ezberleme ve talim ettirme görevlerini de
ifa eylemiştir. Nitekim kendi ifadesiyle hangi âyetin nerede ne
468
zaman indiğini bildiğini söylemiştir. O da Kur’ân’ın okun-
ması, anlaşılması ve amel edilmesi konusunda büyük gayretler
469
göstermiştir. Ama Hz. Ali’nin Kur’ân Öğretimi hususunda-
ki gayretleri siyasi kargaşadan dolayı diğer üç halife kadar ve-
rimli olmamıştır.

Hocalarım!

Peygamber dönemindeki hafız sahabîlerle alakalı çalış-
malar yapılmıştır. Hz. Enes Resûllullah’ın sağlığında kim-
ler Kur’ân’ı cem’ etti? Diye soran kimseye cevaben: “Hepsi
de Ensârî olan dört kişiydi: Übeyy İbn Kâ’b, Muaz İbn Ce-
470
bel, Zeyd İbn Sâbit ve Ebû Zeyd” der. Bir diğer rivayette de
“Resûlullah vefat ettiği zaman şu dört kişi dışında hiç kimse

468 Suyûtî, Celaluddin, Tarîhu’l-Hulefâ, Mısır, 1952, s.185.
469 Nedvî, Asr-ı Saâdet, I. 364
470 Buharî, Fezâilu’l-Kur’an, 7.