Page 268 - Mustafa Baş KUR’AN-I KERİM’İN MADDİ VARLIĞI

VAHİY İNZAL VE TENZİL KAVRAMLARI 267

Çünkü senin asıl makamın okuyacağın en son âyetin yanındadır.”
462 463
buyurmuştur.
Sözü uzatmamak adına burada ehl-i Kur’an’ın, Kur’an ile
464
meşgul olmaktan kinaye, câmiu’l-kuran’ın, Kur’an’ı zihnin-
465
de toplamak anlamında kullandıklarını belirtmiş olalım.
Buna göre onlar Hz. Peygamber’in ashabı, Kur’an’ı oku-
muş, ezberlemiş ve yoğun bir tedris ve talim sürecini yaşamış-
lardır. Kıraat yönüyle temayüz etmiş olan sahabeden Abdul-
lah b. Mes’ûd, “Vallâhî, “Ben Hz. Peygamber’in ağzından yet-
466
miş küsür sûreyi ezberledim” diyor. Onun gibi, Ubey b. Ka’b,
Zeyd b. Sabit, Ebu’l-Musa el-Eş’arî gibi daha niceleri bu hu-
susta temayüz etmişlerdir. Yani onlar bizzat peygamberin rah-
leyi tedrisinde okuyorlardı, öğreniyorlardı. Hz. Peygamber’in
yaptırdığı Mescid-i Nebevî’nin yanında kalan ve sayılır 300’ü
bulan kimseler de vardı. Bunlar, Hz. Peygamber’den Kur’an’ı,
Sünneti ve diğer dine ait hususları öğreniyorlardı. Resulul-
lah da bunları, civar kabilelerden Kur’an muallimliği taleple-
rine karşılık onlarla destek sağlıyordu. Bir’i Maûne’de kırktan
fazla sahâbî tuzağa düşürülerek şehit edilmişti. Bu muallim
sahabîlerin de yine ashab-ı suffadan olduğu nakledilir. Amir
bin Fuheyr bu sahabîlerden birisidir. Arkasından mızrak ken-
ِ
disine saplandığında “تُحَِبِرَّ دََقَ للّهاوَ” vallahi kazandım demiştir.
ْ
ُ ْ َ
462 İbn Mâce, Edeb, 52, Ebû Dâvûd, Vitir, 20; Tirmizî, Savâbü’l-Kur’ân, 18
463 Diğer örnekler için bkz: Buhârî, Fedâilu’l-Kur’ân, 33; Müslim, Müsafir, 226;
Müsned, II. 17, 64 , 12.
464 Bozkurt, “Hâfız”, DİA, XV. 74.
465 Nitekim hadiste, “Hz. Peygamber döneminde Kur’ân’ı dört kişi cem’ etti…”
rivayetinde (Bkz. Buharî, Tefsîr, Sûre: 9, Fedâilu’l-Kur’ân, 3; Tirmizî, Zühd,
38; Nesâî, İftitâh, 37; İbn Mâce, İkâme, 178; Müsned, V. 134) bunun geçtiğini
burada belirtmiş olalım.
466 Geniş bilgi için bkz., es-Sicistani, Kitabu’l-Mesahif, tahk.A.Jeffery, Mısır,
1936,s. 50-88.