Page 194 - Mustafa Baş KUR’AN-I KERİM’İN MADDİ VARLIĞI

HZ. PEYGAMBER DÖNEMİNDE KUR’ÂN’IN HIFZI, KİTÂBETİ VE CEM’İ 193

yazı malzemeleri olarak kullanılmıştır. Ancak Resulüllah dö-
neminde özel kâtiplerin ve zengin sahabilerin kullandığı yazı
malzemelerinin başında parşömen ve kâğıt gelmektedir. Hz.
Ömer’in Müslüman olmasına vesile olan yazılı Kur’ân varak-
333
ları , Hicretten önce Müslüman olan ve Akabe Biatı’na katı-
lan, Rafi’ b. Malik’e verilen o zamana kadar vahyolunan ayet ve
334
surelerin yer aldığı Kur’ân metni , Uhud savaşında şehid düş-
meden önce Hz. Hamza’nın o zamana kadar inen ayetlerin yer
336
335
aldığı Mushaf’ı parşömen üzerine yazılmıştı. Yine Hic-
ret esnasında çölde, Resulüllah’ı öldürmeye gelip sonra Müs-
lüman olan ve bir emannâme isteyen Süraka b. Malik’e Hz.
337
Ebubekir’in yazdığı belge de bir deriye yazılmıştı. Bu misal-
lerden, Mekke ve Medine’de o zaman kâğıdın ve parşömenin
mevcut olduğunu, özel parçalar halinde yolculuklarda kullanıl-
338
339
dığını ve bunlara vahiylerin yazıldığını anlıyoruz. Ayrıca
çok sayıda sahabenin elinde Mushaf ’ın mevcut olduğu da orta-
ya çıkıyor. Ticaret ve akabe biatine katılan Müslümanlar vasıtası

333 Bkz: Abdu’l-Melik b. Hişam b. Eyyûb el-Hımyerî, es-Sîretü’n-nebeviyye,
(Kahire: 1955), 1/344; Muhammed İbni Sa’d, es-Sîretü’n-nebeviyye mine’t-
tabakâti’l-kübrâ, (Kahire: 1989), 3/267-268; Celâleddîn Abdurrahman b. Ebî
Bekr es-Suyûtî, Târîhu’l-hulefâ, (Mısır: 1952), 109-110
334 Hamîdullah, Kur’ân-ı Kerîm Târihi, (Erzurum: 1978), 44
335 Mahmud Ramyâr, Târîh-i Kur’ân, (Tahran: 1990), 334; Abdussabûr Şâhin,
Târîhu’l-Kur’ân, (Kahire: 1966), 126
336 Celâleddin Abdurrahman b. Ebî Bekr es-Suyûtî, el-Itkân fî ‘ulûmi’l-Kur’ân,
(İstanbul: 1978), 1/78
337 Muhammed Hamîdullah, Mecmûatü’l-vesâiki’s-siyâsiyye li’l-ahdi’n-nebevî,
(Kahire:1958), 12; İmâmuddîn İsmail İbni Kesîr, el-Bidâye ve’n-nihâye fi’t-
târih, (Kahire:1963), 5/348
338 Müslim, “İmâre”, 24; İbn Mâce, “Cihad”, 45; Hanbel, Müsned, 8/121; Ebû
Dâvud, “Cihad”, 89.
339 Daha fazla bilgi için bkz. Hayrettin Öztürk, “Hazreti Peygamber (A.S)
Döneminde Kur’an Ayetlerinin ve Surelerinin Tesbit ve Tertibi Hakkında Bir
Değerlendirme”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 20 /
20-21 (Mart 2005), 213-235.