Page 103 - Mustafa Baş KUR’AN-I KERİM’İN MADDİ VARLIĞI

102 KUR’AN-I KERİM’İN MADDİ VARLIĞI

Kadının bu isimle anılması onun kocasına hediye olarak
ِ
takdim edilmesinden kaynaklanıyor da olabilir. ٌةٌيُدَهَ elime-
k
ْ
َ
si cihet, taraf veya yön manalarında da kullanılmıştır. Arap-
ların kişinin bir meseleyi etraflıca ele alması manasında kul-
ِ
landıkları şu söz gibi:رمِأَ ةٌهُ ِ جَ يَْأَ ،هُرمِأَ ةٌيُدَهَ ٌ نِلاَفَ رَظَنْ . Kelimenin
َ
ْ
َ
cihet ve taraf manasını destekleyecek nitelikte Hz. Peygam-
ِ
berin şu hadisi de kaynaklarda zikredilmektedir:للّها َ لٍوسُرَّ نَِأَ
َ
ُ َ
ِ
ِ ِ
ِ
ِ
ِ
وبَِأَ جَرخَ َ فَ ،« سِانَلَاِبِ ي�لِصَيُ ٍركُبِ ابَِأَ اوَرمِ « :هِضْرمِ يفَ َ لٍاَقَ مَْلِسُوَ هِيَِّلِعِ للّها ىََلِصَ
َ
ْ
ُ َ َ َ َ ُ َ َ ُ ُ َ َ َ َ َ ْ َ ُ َ
ِ
ِ نيَِّلِجَرَّ نيِّبِ ىدَاهُيُ جَرخَ َ فَ ،ًةٌحَارَّ مَْلِسُوَ هِيَِّلِعِ للّها ىََلِصَ يِبَنَلَا دَجَوَوَ ،ربَكُ َ فَ ٍركُبِ/
َ
ْ
َ
ْ ُ َ َ ْ َ َ َ ُ َ َ َ َ َ َ َ ْ َ ُ َ ُ َ َ َ َ َ َ َ َ
Hz. Peygamber dedi:’Ebû Bekir’e gidin (söyleyin) insanlara na-
maz kıldırsın.’ Hz. Ebû Bekir de çıktı ve tekbir getirdi. Hz.
Peygamber de kendinde güç buldu ve iki tarafında iki adamla
(hücresinden) çıktı. 90
Hidayet kelimesi çeşitli türevleriyle Kur’ânda ortalama 200
defa geçmektedir. Müfessirler bu kelimenin Kur’ân’da 24 farklı
manada kullanıldığını ifade etmiştir. Bu anlamlar şu şekilde sı-
93
94
95
96
91
92
ralanabilir: Beyan, İslam dini, iman, dua, irfan, irşad,
98
97
99
Hz. Peygambere verilen tebliğ vazifesi, Kur’ân, Tevrat,
90 Ahmed b. Hanbel, Müsned, thk. Şuayb el-Arnaût, Adil Mürşit vd., (Beyrut:
Müessesetü’r-Risâle, 2001), III/304; Tehzîbu’l-luğa, 6/201
91 Bakara, 2/5, Lokman, 31/5.
92 Bakara, 2/120.
93 Kehf, 18/13.
94 Rad, 13/17.
95 Nahl, 16/16.
96 İbn Kuteybe, Ebû Muhammed Abdullah b. Müslim, Te’vîli müşkili’l-Kur’ân, thk.
İbrahim Şemsuddin, (Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, trs), 248; Kasas, 28/22
97 Bakara, 2/159.
98 Kehf, 18/55.
99 Mü’min, 40/53.