Page 49 - Türk Ortodoks Patrikhanesi

40 Dr. Mustafa BAŞ

şini fırsat bilerek, evlere ve dükkanlara Yunan Bayrakları çekmişler, ge­
miyi ellerinde V e nizelos'un resimleriyle karşılamışlardır. Bu dönemde
gemiden karaya çıkan İngiliz Komutanı, Rum Papazları tarafından tuz,
ekmek sunularak karşılanmıştır (69) . İzmir' den yıkıcı ve bölücü faaliyet­
leri sebebiyle sürülmüş bulunan İzmir Metropoliti Hrisostomos, bu dö­
nemde geri dönmüş ve sürülmesi sebebiyle yarım bıraktığı yıkıcı plan­
larını gerçekleştirmek için çalışmalarına bıraktığı yerden devam etmiş­
70
tir< ı. Hrisostomos, Yunan askerleri İzmir'e ayak bastıklarında da onla­
rı kutsamıştır (7 ll.
Mütareke ve devamındaki Kurtuluş Mücadelesi yıllarında Patrikha­
ne, Bizans'ın ihyası için faaliyetlerine devam etmiş, İstanbul merkez
olmak üzere bütün Anadolu'da yıkıcı faaliyetlerini artırmıştır. Papaz
Okullarında gizlice askeri eğitimler yapılmış, Rum köyleri dolaşılarak
çeteler teşkil ettirilmiştir< 72 l. İstanbul'da bazı kiliseler silah ve cephane
deposu olarak kullanılmış ve bu silahlar el altından ahaliye de dağıtıl­
mıştır. İstanbul Muhafızı Mirliva Sait Paşa tarafından bu faaliyetlerin
anlatıldığı raporlar Harbiye Vekaletine gönderilmiştir( 73 l.
Patrikhane tarafından yönlendirilen Çatalca, Amasya ve Konya
Metropolitleri; 22 Haziranl 9 1 9 günü İtilaf Devl�tleri Başkomiserliği­
ne baş vurarak, Anadolu, Trakya ve Karadeniz sahillerinde Hıristiyan­
lara baskı yapıldığını ileri sürerek bunlara müdahale edilmesini talep et­
mişlerdir. Rum Patriği Dorates ile Ermeni Patriği de Yüksek Komiser­
liği ziyaret ederek Mustafa Kemal Hükümetinin Hıristiyanlar için teh­
like teşkil ettiğini ileri sürerek Anadolu'nun tamamının işgal edilmesi­
ni talep etmişlerdir (74 l.
Yapılan bu yıkıcı faaliyetlerin üzerine daha da ileri gidilmiş, Patrik
Kaymakamı Nikola, Bab-ı Ali'ye verdiği bir muhtıra ile Wilson Pren-

(69) Ekincikli, 149.
(70) Bkz. Şahin 224.
(7 ) Jaschke, "Die Türkisch Ortodoks Kirche",XXXI/103.
1
(72) Ekincikli, 150.
(73) Ekincikli, 154 ; Patrikhanenin bu faaliyetleri ile ilgili olarak bkz. Mustafa Kemal Atatürk, Nu­
tuk (1-111), İstanbul 1972, 111/899-900
(74) Ekincikli, 158.