Page 48 - Türk Ortodoks Patrikhanesi
P. 48
Türk Ortodoks Patrikhanesi 39
bir papazım, esir edilmiş bir bayrağın mütevazi hizmetkarıyım. Varlığım
rastlantısal amma ·durumum çok zordur. Hayatımın her anı bana, dini
me, ırkıma ve ulusuma düşman olan bir hükümetin (Osmanlı Devleti
nin) yapacağı kaprislere bağlıdır. Bizim tarihimizi bildiğiniz için çekti
ğimiz acıları bir kez daha anlatmak ihtiyacı duymuyorum. Ama hiçbir
şekilde ümitsiz değilim. Benim geleceğe güvenim tamdır. Mösyö siz
Fransızsınız. Sizler idealist bir ulusun yurttaşı olmak şerefine sahipsi
niz. Ben bir ideali temsil ediyorum. B i r gün mutlaka bu kurtuluş ideali
gerçekleşecektir. Bunu hiçbir güç engelleyemez. Çünkü bu ideal canlı
dır. Çünkü bu ideal ölümsüzdür. Tam 400 yıl sürdürülmüş ve bugün de
benimle süren idealdir. Esir ulus olmaktan çıkıp, kurtuluşumuzu ve öz
gürlüğümüzü kazanacağımız güne kadar da sürecektir." (65)
Balkan Savaşının akabinde kaybettiği toprakları geri almak ve eski
nüfuzuna kavuşmak isteyen Osmanlı Devletinin, Birinci Dünya Sava
şına Almanya'nın yanında katılması, sonuç olarak da bu savaştan yenik
çıkması Patrikhane ve Rum cemaati arasında büyük bir coşku yaratmış
tır. Birinci Dünya Savaşı ve Mütareke yıllarında Rum Ortodoks Kilise
since, Cunda (Alibey) Adasında okutulan ders kitabında Megalo
İdea'nın gerçekleştirilmesi için yapılması gerekenler sıralanmış, Türk
toplumunun gerek ahlak, gerek maddi ve gerekse de moralmen çöker
tilmesi hedeflenmiştir (66) . Bu dönemlerde Burdur'un Rum mahallesin
de faaliyet gösteren ve Rum gençlerine bağımsızlık fikrini aşılayarak
onların Buyük Yunanistan hayaliyle Yunan Ordusuna katılmasını sağla
yan Kozma isimli Rum asıllı doktordan bahsedilmektedir (67) .
Birinci Dünya Savaşı sonrasında Rumlar, bütün gizli emellerini or
taya koymuşlar, açık açık Anadolu'nun Yunanistan tarafından işgal
edilmesi fikrini savunur hale gelmişlerdir< 6 ) . Yenik düşmüş Osmanlı
8
Devletinin çaresizliği karşısında Rumlar, yaptıkları gösterileri de artık
Yunan Devletinin Bayrakları ile yapmaya başlamışlardır. 4 Kasım
1 9 1 8'de İzmir'de, mütareke sonrasında bir İngiliz harp gemisinin geli-
(65) Aytunç Altında!. Türkiye ve Ortodokslar, İstanbul ı 995. 48.
(66) Bkz. Ekincikli, ı47.
(67) Bkz. Cihangir, XIV-XIX.
(68) Bkz. Ekincikli, 147.