Page 44 - Türk Ortodoks Patrikhanesi
P. 44
Türk Ortodoks Patrikhanesi 35
Papa Eftim, Hakimiyet-i Milliye gazetesinde "Anadolu Hıristiyan
ları ve Arzulan" isimli yazısında da Karamanlıların Türk olduklarını şöy
le ortaya koymaktadır: " ... Bir kere Anadolu'da yalnız bir millet vardır.
Türk ... Herkes Allah'ın içinde yaratmayı nasip ettiği dine merbut kalmak
şartı ile Anadolu Türk'ü ya Müslüman, ya Hıristiyan'dır. Bunun için pek
uzak bir maziye kadar giderek ırk ve tarihi malumat toplamaya lüzum
yoktur. En mütevazi bir evin alçak tavanı altına giriniz. Orada bir Pav
lus, bir Meryem vardır ki bunların dili Türk ve adeti Türk'tür. O kadar
Türk'tür ki; B i r gün kiliseye gidiniz; Orada duayı Rum Diliyle okuyan
papazın biraz uzayan duası, dinleyen Hıristiyanların başını sıkarak dışarı
çıkarırken papaz zekice bir şekilde Türkçe nasihate başlar başlamaz
uyuyanlar gözlerini açar. Çıkmak üzere olanlar geri döner ... " (48)
Karamanlı olarak anılan ve Türk oldukları şüphe götürmeyen bu in
sanlar da nüfus mübadelesi yapıldığı yıllarda mübadeleye tabi tutulmuş
lardır. Gittikleri Yunanistan'da Türkçe konuştukları için orada da tam
kabul görmemişlerdir. Onlardan bir kısmı gittikleri yerlerde, Anadolu
Türkü ile benzerliklerini devam ettirmiş, gelenek ve göreneklerini gü
nümüze kadar sürdürmüşlerdir.
B- FENER RUM ORTODOKS PATRİKHANESİ VE
SİYASİ FAALİYETLERİ
Fener Rum Ortodoks Patrikhanesi, en görkemli dönemlerinden bi
rini Osmanlı İmparatorluğu yıllarında yaşamıştır. İstanbul'un fethinden
sonra Fatih Sultan Mehmet bütün dinlere karşı takındığı hoş görülü tav
rını Rum Ortodoks Patrikhanesine de göstermiştir. Fetihten sonra ilk iş
olarak, neticelenmemiş olan Patrik seçimi yapılmış, Patrik olarak seçi
len Gennadios' a milletbaşıunvanı verilerek Rum Ortodoks Patrikhane
si "özerk" yetkilerle donatılmıştıı-< 49) .
Patrikhaneye verilen imtiyazlar sayesinde Rumlar, daha sonraki
dönemlerde devlet içerisinde iyi bir konuma yükselmişlerdir. Verilen
(48) Papa Eftim,"Anadolu Hıristiyanları ve Arzuları", Hakimiyet-i Milliye, 7 Teşrinisani (Kasım)
2
ı9 1 .
(49) Şahin, 52-54