Page 37 - Türk Ortodoks Patrikhanesi
P. 37
28 Dr. Mustaf a BAŞ
nin yapısı ve terör sebebiyle başka ülkelere göç etmiş ve sayıları da gi
derek azalmıştıı{ 23) .
Hakkında bilgi verilen bu grupların dışında kalan, sayıları az olsa da
cemaat teşkil eden başka Hıristiyan mezhepleri mensupları da Osman
lı Devleti tarafından verilen dini imtiyazdan faydalanmıştır. İstanbul' da,
Galata semtinde varlıklarını devam ettiren Katolik Cenevizlilere, şehrin
fethedilmesinin akabinde bir ahitname verilmiştir. Bu ahitname ile Ce
nevizliler de, diğer din mensupları gibi din ve vicdan özgürlüğüne, di
ni inançlarının gereklerini yerine getirme hakkına sahip olmuşlardır. Bu
fermanla yine onlara, her türlü hukuki işlerine deruhte edecek bir teş
kilat kurmaları ve kendilerini devlet nezdinde temsil edecek "cemaat
vekili" seçme hakkı da verilmiştir (24) .
b- Hıristiyan Karamanlı Türkleri
Osmanlı Devleti içerisinde yaşayan, günlük hayatlarında ve ibadet
lerinde dil olarak Türkçe'yi kullanan Karamanlılar olarak tanınan bir
grup daha bulunmaktadır. Bu grubun, gerek örf, adet ve gerekse dini
inanç dışındaki bütün özellikleri ile Rumlardan çok farklı bir görüntü
sergilediği bilinmektedir. Rumlardan farklı olan bu insanların, Türk ol
dukları muhakkak olan ve Osmanlı Devleti ile birlikte Bizans'a karşı
savaşan Gazi Mihal'ler ve Gazi Evrenos'ların torunları olduğu ileri sü
rülmektedir (25) . Türk asıllı bu Hıristiyanlann, Anadolu' da yoğun olarak
Konya, Beyşehir, Akşehir, Karaman, Niğde, Nevşehir, Uluborlu, Egir
dir, Isparta, Karahisar ve bu bölgelere yakın mıntıkalarda yaşadıkları
görülmektedir (26) .
Gerasimos Agustinos da Küçük Asya Rumları isimli kitabında;
"Antik Kapadokya" topraklarında, Rumların yaşadığı Zallela, Niğde ve
Potamion (Dereköy)'dakiler gibi cemaat sayılarının birkaç yüz kişi ol
duklarını, ancak bu sayının Kayseri, Neopolis (Nevşehir) ve Sinasos
(23) Albayrak, 1 1 6- l ı9.
(24) İlknur Polat Haydaroğlu, Osmanlı İmparatorluğu'nda Yabancı Okullar,Ankara ı990,5.
(25) M. Necati Sepetçioğlu, H. Suphi Tanrıöver'den Seçmeler, İstanbul ı97ı, 93.
(26) Bkz. Mehmet Akif Erdoğru, Beyşehir Sancağı İcmal Defteri, Bas.Y.Y. 1988, 75