Page 34 - Türk Ortodoks Patrikhanesi
P. 34
Türk Ortodoks Patrikhanesi 25
meni Patrikliği kurdurarak onu başına geçirmiştir. Hovakim'i İstanbul
Ermeni Patriği olarak tayin eden Fatih, Süryanileri, Kıptileri, Gürcüle
ri, Kaldelileri ve Habeşlileri liderleriyle birlikte Ermeni Patrikliğine
9)
bağlayarak nüfuzunu da artırmıştu-< .
Ermeniler, Türklerin hakimiyeti altında rahat ve sakin bir hayat sür
müşlerdir. Onların dini ve sosyal durumlarına müdahale edilmemiştir.
Kendi mahkemelerini ve hapishanelerini kurmalarına izin verilmiştir.
Askerlikten muaf tutulmuşlardır. Ticaret ve sanayi ile meşgul olmuşlar,
şartları müsait olduğundan eğitim ve öğretime ağırlık vermişlerdir. Eği
tim ve öğretim seviyesi yüksek olan Ermeniler, sarayda önemli görev
ler üstlenmişlerdir ( I O>.
Özellikle XIX. Yüzyıl başlarından itibaren Osmanlı Devletince
"Millet-i Sadıka" olarak isimlendirilen Ermeniler de dış etkiler altında
devlete karşı ayaklanmışlar, Anadolu'da bir Ermeni Devleti kurmak
amacıyla oluşturulan Taşnak ve Hınçak çeteleri ile Türk köylerini bas
mışlar, sayısız masum ve korumasız insanların kanına girmişlerdir (ll>.
1
Bu faaliyetleri bastıran Osmanlı Devleti nihai çözüm olarak da 9 1 5 yı
lında iki maddelik Sevk ve İskan Kanunu çıkararak devlete ve hüküme
te karşı silahlı saldırıda bulunan kimselerin göç ettirileceğini hükme
bağlamıştır. Bu kanuna bağlı olarak da olaylara karışan Ermeni unsur
daha kontrollü bölgelere intikal ettirilmiştir<l2) .
ac- Süryaniler
Süryani isminin nereden geldiği ile ilgili olarak değişik görüşler
bulunmaktadır. Bir görüş, bu ismin Asur Kralı Suros'tan geldiğini, di
ğeri ise Asur kelimesinden kaynaklandığını ileri sürmektedir. İkinci gö
rüşün sahipleri Süryani isminin daha çok Hıristiyanlıktan sonra kulla-
(9) Küçük, 70-7 1 .
( 10) Bkz. Hüsamettin Yıldırım, Enneni iddialan v e Gerçekler, Ankara 2000. 6-7.
( 1 ) Bkz. Muhittin Nalbantoğlu, Türklere Karşı Enneni Vahşeti, İstanbul 1992, 26-33 ; Y ıldınm, Er
1
meni İddiaları, 8-9.
(12) Yıldırım, Enneni İddiaları, 20-2 . 1
( 1 3) Bkz.Yakup Bilge, Süryaniler, İstanbul 1996, 20.