Page 97 - Microsoft Word - orjinal

SUBHø RECEB MAHMESÂNÎ 97

B. Müsnetler ve Musannefler
Hadis koleksiyonları müsnetler ve musannefler olmak üzere iki
çeúittir. Müsnetler, senetlerine göre hadisleri toplayan, bir bakıma
hadisleri Hz. Peygamber'den rivâyet eden kiúilerin isimleri esas alına-
rak oluúturulan eserlerdir. Bunların en meúhuru, daha önce tanıttı÷ımız
ømam Ahmed øbn Hanbel'in Müsned'idir. Musannefler ise, hadisleri
fıkıh konularına göre düzenleyen eserlerdir. Bize ulaúan eski
musanneflerin en önemlisi, daha önce zikredilen ømam Mâlik'in el-
Muvattâ'ıdır.
Hicrî üçüncü asırda Kütüb-i Sitte olarak bilinen musannefler orta-
ya çıkmıútır. Bunlar iki Sahih ve dört Sünen'dir. Bu kitapların her
birini özetle úöyle tanıtabiliriz.
øki Sahih kitap, Sahih-i Buhârî ve Sahih-i Müslim’dir. Birincisinin
yazarı Ebû Abdullah Muhammed b. øsmâil el-Buhârî (ö. 256/869),
ikincisinin ise Ebu’l-Hasan Müslim en-Nisâbûrî’dir (ö. 261/874). Her
ikisi de hadis toplamak için birçok úehre yolculuk yapmıú, rivâyetlerin
do÷rulu÷u ve senedlerin sa÷lamlı÷ı konusunda çok sıkı davranmıúlar-
dır. Bu da onların derledi÷i hadisleri sa÷lam ve güvenilir bir konuma
yükseltmiútir. Buhârî’nin el-Câmiu's-Sahîh’in tasnifi için 16 sene har-
cadı÷ı söylenir.
el-Câmiu's-Sahîh’i Ehlisünnet alimleri Kur’an-ı Kerimden sonra
54
en kıymetli kitap kabul ederler. Bu eserde, mükerrerlerle birlikte
yedi binden fazla hadis yer almaktadır; mükerrerler çıkarıldı÷ında,
dört bin civarında hadis bulunmaktadır. En önemli úerhleri; Hafız
Ebu’l-Fadl Ahmet b. Hacer el-Askalânî’nin (ö. 852/1448) Fethu'l-Bârî
ùerhu Sahîh’i-l-Buhârî ve Bedreddin Mahmut el-Aynî’nin (ö.
855/1451) yirmi beú ciltten oluúan Umdetü'l-Kârî ùerhu Sahîh’i-l
Buhârî adlı eserleridir.
Âlimlerin ço÷unlu÷una göre Sahîh-i Müslim, Sahîh-i Buhârî’den
sonda gelmektedir. Ancak Fas âlimleri Sahîh-i Müslim’i Sahîh-i

54 øbn Teymiye úöyle demiútir. “Gökkubbenin altında Kur’an-ı Kerimden sonra Buhârî
ve Müslim’den daha sa÷lam kitap yoktur. Fetâvâ øbn Teymiye, Mısır 1326-
29/1908-11, c. II, s. 194.