Page 222 - Microsoft Word - orjinal

222 øSLÂM HUKUK FELSEFESø

Son olarak úuna da iúaret etmek gerekir ki, sadece güvenilir bir ki-
úinin úâhitli÷ini kabul eden øslâm bilginleri de mevcuttur. Bunlardan
biri olan øbn Kayyım el-Cevziyye, úöyle demiútir: “Do÷rusu, hakkı
ortaya çıkaran her úey delildir. Yüce Allah ve Resulü, herhangi bir
úekilde ortaya çıkan hakkı asla iptal etmez. Aksine Yüce Allah ve
Resulü, hangi yolla olursa olsun bir hak ortaya çıktı÷ı takdirde, uygu-
lanması ve desteklenmesi gerekti÷ine, hakkın verilmemesi ve iptalinin
ise haram oldu÷una hükmetmiúlerdir ki onların hükmünden baúka
hüküm yoktur.” 190
Bunun üzerine øbn Kayyım úöyle demiútir: “Bir hâkim, hadlerin
dıúında do÷ru söyledi÷ini bildi÷i bir úâhidin úâhitli÷ine dayanarak
hüküm verebilir. Yüce Allah hâkimlere, hüküm vermek için iki úâhit
bulunmasını úart koúmamıú, hak sahiplerine iki erkek úâhit veya bir
erkek ve iki kadın úâhitle haklarını korumalarını emretmiútir. Bu, hâ-
kimlerin ikiden az sayıda úâhitle hüküm veremeyeceklerine delâlet
etmez. Nitekim Hz. Peygamber (s.a.s) bir úâhit ve yemin veya sadece
191
tek úâhitle hüküm vermiútir.” Baúka bir deyiúle, “hâkimlerin hüküm
verme yolları, Allah Teâlâ’nın hak sahiplerine, haklarını korumak için
gösterdi÷i yollardan daha geniútir.” 192
øbn Kayyım görüúünü, øbn Teymiye’nin, “Kur’an-ı Kerim, hâki-
min hüküm verirken iki erkek úâhit veya bir erkek ve iki kadın úâhidi,
hüküm verme yolları içinde de÷il, bu iki tür delili, kiúinin hakkını
muhafaza etme yolları arasında zikretmiútir” sözüyle desteklemiútir. 193
øbn Kayyım bu kanaatinde, Hz. Peygamber’in sünnetine dayan-
maktadır. Hz. Peygamber, Ramazan hilâlinin görülmesi konusunda tek
baúına bir bedevînin úâhitli÷ini geçerli saymıútır. Ebû Katâde’nin,
savaú esnasında öldürdü÷ü düúmanın teçhizatını talep etmesinde, Hz.
Peygamber bir kiúinin úâhitli÷ini yeterli görmüútür. Aynı úekilde, ka-
dınlardan baúkasının muttali olamayacakları konularda, güvenilir olan
bir kadının úâhitli÷ini kabul etmiútir. Di÷er taraftan, “Huzeyme kime

190 øbn Kayyım, ø‘lâmu’l-Muvakki‘în, c. I, s.192-193.
191 øbn Kayyım, et-Turuku’l-Hukmiyye, s. 66-67.
192 øbn Kayyım, ø‘lâmu’l-Muvakki‘în, c. I, 81
193 øbn Kayyım, et-Turuku’l-Hukmiyye, s. 70.