Page 237 - Mustafa Baş KUR’AN-I KERİM’İN MADDİ VARLIĞI

236 KUR’AN-I KERİM’İN MADDİ VARLIĞI

Özetle, hemen ifade edelim ki Taşkent nüshası Rusların
her sıkıştıklarında Müslümanları ika etmek için kullandıkları
bir enstrümana dönüşmüştür. Rusya’nın Türkistan Genel Va-
lilerinden Von Kaufman zamanında 1868’de Semerkand’ı iş-
gal edilince söz konusu nüshayı alıp Petersburg’a gönderdi-
ler. Burada Rus oryantalistlerce üzerinde çalışmalar yapıldı. V.
Lenin 1917 Bolşevik Devrimi sırasında Müslümanların des-
teğini alabilmek için bu mushafı Tatar Müslümanlarına ver-
di. Ancak Özbekler hep söz konusu mushafın kendilerine ait
olduğunu ve kendilerine verilmesini istediler. Taşkent müftü-
sü Zahiruddin A’lam, başkanlığında bir heyet Ufa’daki Mer-
kezi Dîniye Nezâreti elinde bulunan söz konusu Kur’an nüs-
hasını 18 Ağustos 1924 tarihinde Taşkent’e getirmiş ve büyük
bir törenle Hoca Ahrar Camii’ne konmuştur (İsmail Mahdum
Sattıyev, Tarihu’l Mushafi’l-Osmani fi Taşkent, 30-31; “Hz.
Osman Mushafları Hakkında”, Sovyet Şarkı Müslümanları,
1981/3-4, 16). Bu olay bir yandan ülkede büyük sevince vesile
olurken, öte yandan halkın gözünde Sovyet rejimini meşrulaş-
tırmaya katkı sağlamıştır.

Sovyet Rusya II. Dünya Savaşı sırasında sıkıştığından dini
ve dindarları yanlarına almak istemişler ve bu siyaset çerçeve-
sinde din özgürlüğünde yeni açılımlar yapmışlardır. Türkis-
tan cumhuriyetlerinden gelen 160 kişinin katılımıyla 20 Ekim
1943’te Taşkent’te Orta Asya I. Ulema Kurultayı toplandı. Üç
gün süren bu kurultaya, Ufa’daki Merkez Dîniye Nezâreti baş-
kanı Abdurrahman Resulov başkanlığında bir heyet katıldı.
Böyle bir kurultayın düzenlenmiş olması bölgede büyük se-
vinçle karşılandı. Kurultay esnasında Hz. Osman nüshasının
Taşkent Tilla Şeyh Camii’nde ziyarete açılması toplantının et-
kinliğini ve halkın coşkusunu iyice artırdı. Kurultay’da Orta