Page 203 - Mustafa Baş KUR’AN-I KERİM’İN MADDİ VARLIĞI
P. 203
202 KUR’AN-I KERİM’İN MADDİ VARLIĞI
Sa’id bin Cübeyr, İbni Abbas’tan hem doğrudan hem de
dolaylı yoldan hadisler rivayet etmiştir. Eğer Said bin Cübeyr,
İbn-i Abbas’tan doğrudan hadis rivayet etmişse bunu her za-
man haddesenî İbn ‹Abbas (İbn-i Abbas bana rivayet etti), veya
semi‘tu İbn ‘Abbâs (İbn-i Abbas’tan duydum) veya ahbaranî İbni
Abbas (İbn-i Abbas beni bilgilendirdi) şeklinde belirtmiştir.
Eğer dolaylı yoldan İbn-i Abbas’tan rivayet etmiş ise ya aradaki
kişinin adını söylemiş, örneğin haddesenî Mücâhid ‘an İbn ‘Ab-
bas (Mücahid bana İbn-i Abbas’tan aktardı) ve haddesenî ‘Ikrime
‘an İbn ‘Abbas (İkrime, İbn-i Abbas’tan rivayet etti) demiş, veya
hiçbir isim söylemeden sadece ‘an İbn ‘Abbas (İbn-i Abbas’tan)
demiştir. Tartışmaya konu rivayet dikkate alındığında, eğer tüm
çeşitleri analiz edilirse istisnasız tamamında ‘an İbn ‘Abbas
(İbn-i Abbas’tan) ifadesinin olduğunu görürüz. Her halükârda,
Sa‘id bunu İbn-i Abbas’tan rivayet eden birisinden duymuş-
tur. Burada Saleem, Mayratî’nin yukarıdaki eleştirisinin olduk-
ça sağlam olduğunu, rivayetlerin tümünün Sa’id ibni Cübeyr’in
doğrudan İbn-i Abbas’tan naklettiğini belirtmediğini, dolayı-
sıyla Mayratî’nin bu rivayetin munkatî (kesik) olduğunu ve gü-
venle İbn-i Abbas’a atfedilemeyeceği sonucuna varmakta haklı
370
olduğunu söylemektedir.
Bu durumda Ferâhî’nin yorumu, ilgili ayetlerdeki kelime-
lerin hem geleneksel anlamı ile hem de Kur’ân’ın diğer ayetleri
ile destelenmektedir. İbn-i Abbas’ın rivayetine dayanan genel
yorum ise ayetin tefsiri ile tam uyuşmamaktadır. Dahası, İbn-i
Abbas’a atıf da zayıf gerekçelere dayanmaktadır.
370 Saleem, Collection of the Qur’ân, 45-46.