Page 219 - islam

194 Prof. Dr. Mustafa ERDEM

bir kadının oğluyum.” (İbn Mâce, Et’ıme, 30) demiştir. O, Al-
lah’ın kendisini kral bir peygamber ya da kul bir peygamber
olma arasında serbest bırakmasına rağmen kul bir peygam-
ber olmayı tercih ettiğini belirtmiştir (Taberânî, el-Mu’ce-
mü’l-kebîr, X, 288).
Türk siyasi ve kültür tarihinde; Osmanlı devletinin en güçlü
olduğu dönemlerde ordusunun başında giden padişahın ken-
disine; “mağrur olma padişahım senden büyük Allah var” ha-
tırlatmasını yaptırdığı anlatılmaktadır.
Tevazu, tekebbür (büyüklenme) ile tezellül (alçalma) arasın-
da orta bir yerdedir ve takva ehli Müslümanların en üstün ah-
laki özelliği ve şeref sebebi sayılmaktadır.

4- Hilim
Müslüman karakterini en iyi tanımlayan kavram olarak ka-
bul edilir. Hilim akıllık, ağırbaşlı olmak, affetmek, sabretmek,
hoşgörülü, sevgi, barış ve kardeşlik duygularına sahip olmak,
akıllıca davranmak gibi değerler içermektedir. Öfke kontro-
lüne sahip olmak ile eş değerdir. “İyilikle kötülük bir değildir.
Sen kötülüğü en güzel bir tutumla karşıla. O zaman göreceksin
ki, seninle aranızda düşmanlık bulunan kimse candan bir dost
olmuştur.” (Fussılet, 41/34) ayeti kerimesinden de anlaşıldı-
ğına göre, hilim kötülüğe karşı iyilikle mukabeledir. Halim ise,
haksızlığa katlanan, gücü yetince de affedebilen kişidir. Hilim
sahibi ve hoşgörülü olmak, büyük gönüllülerin işidir.
Hilim kavramı Kur’an-ı Kerim ve hadisi şeriflerde çok az kul-
lanılmakla beraber, İslami literatürde çok yüksek bir ahlaki
değer olarak ifade edilmektedir. Ömer İbn Abdulaziz’den
nakledildiğine göre; “Hilmin ilimle, affın kudretle birleşmesi

sonucunda elde edilen faziletten daha üstün bir fazilet yoktur.”
5- Sabır

Sabır; engellemek, hapsetmek, güçlü ve dirençli olmak gibi
anlamlara gelmektedir. Ahlaki bir kavram olarak insanın ha-