Page 30 - Türk Ortodoks Patrikhanesi

1. BÖLÜM

KURTULUŞ SAVAŞI ESNASINDA
TÜRK ORTODOKSLARI

A- ANADOLU HIRİSTİYANLIGININ GENEL DURUMU
Anadolu Coğrafyası Hıristiyanlığın ilk yayıldığı merkezlerdendir.
Hıristiyanlarca da kutsal sayılmaktadır. Buna sebep, birçok yerin Hava­
rilerce gezilmiş bulunması ve Hıristiyan Kutsal Kitaplarında da bazı
yerlerin adının Havarilerin ayaklarını bastığı yerler olarak zikredilmesi­
dir. Bundan dolayı, Hıristiyanlığın ilk beşiği olan bu topraklarda farklı
Hıristiyan grup ve mezheplere rastlanmış olması olağan bir durumdur.
Bizans İmparatoru Konstantin döneminde Hıristiyanlık, İmparato­
run ve Devletin desteğini almıştır. Bu tarihe kadar Bizans Toprakların­
da gizli gizli yayılmakta olan Hıristiyanlık, kısa zamanda bütün İmpa­
ratorluk sınırları içinde bilinen bir din oluvermiştirOl. Ancak, farklı ki­
şiler ve değişik şekiller anlatılan bu dinin inananlarının arasında tam
manasıyla ortak bir anlayış ve uygulama gelişmemiştir. Bu dönemler­
den itibaren yapılan toplantılar ve konsiller de bu farklı anlayış ve uy­
gulamaları ortadan kaldırmayı sağlayamamıştır. Birliği sağlamak anlaş­
mazlıkları gidermek için yapılan konsillerde bölünmeyi biraz daha hız­
landırmıştır. Konsillerde alınan kararlara uymayan dini liderler kendi
bölgelerine çekilerek faaliyetlerini devam ettirmiş, bu liderlere tabi

( 1) Bkz. Suat Yıldırım, Mevcut Kaynaklara Göre Hıristiyanlık, Ankara 1988, 72-73.