Page 39 - Microsoft Word - orjinal

SUBHø RECEB MAHMESÂNÎ 39

D. Hanefî Mezhebinin Yayılması
Hanefî mezhebinin âlimleri ve telif ettikleri eserler kısaca bunlar-
dan ibarettir. Bu mezhep, øslâm topraklarında yayılma konusunda,
di÷er mezheplerden daha úanslı olmuútur. Abbasiler döneminde, mah-
kemelerde tercih edilmeleri sebebiyle, Irak’da Hanefî ekolü hâkim
mezhep olmuútur. Ayrıca Osmanlı Devletince resmi mezhep olarak
kabul edilmiú ve Mecelle-i Ahkâm-ı Adliyye, bu mezhebin görüúlerin-
den alınmıú ve tedvin edilmiútir.
Hanefî mezhebi hala Osmanlı egemenli÷inde kalan Mısır, Suriye
ve Lübnan gibi memleketlerde fetvâ ve adli konularda devlet mezhe-
bidir. Tunus’ta yönetim konularında baúvurulan mezheptir. Türkiye ve
geçmiúte onların idaresi altında bulunan ùam, Arnavutluk, Balkan ve
Kafkas bölgeleri Müslümanlarının ço÷unlu÷u, ibadet konularında
Hanefî mezhebini uygularlar. Aynı úekilde Afganistan, Türkistan ve
Hint Müslümanları arasında da ço÷unlukla uygulanan mezheptir. Bu
ekolün baúka bölgelerde de pek çok mensubu bulunmaktadır.

III- Mâlikî Mezhebi

A. Medine ømamı
Hicaz bölgesi vahyin indi÷i yer ve Ehlisünnet’in beúi÷idir. Orada,
ehl-i Hicaz veya ehl-i Medine olarak bilinen ve kendine has bir üslubu
olan bir ekol ortaya çıkmıútır. Bu ekol, asıl itibariyle Ömer b. el-
Hattâb, Abdullah b. Ömer, Zeyd b. Sâbit, Abdullah b. Abbas ve Hz.
Aiúe’ye dayanmaktadır. Daha sonra bu ekolü, Saîd b. el-Müseyyeb,
Urve b. Zübeyr, Kâsım b. Muhammed, Ebû Bekir b. Abdurrahman,
Süleyman b. Yesâr, Hârice b. Zeyd ve Ubeydullah b. Abdullah gibi
meúhur fakihler temsil etmiúlerdir.

Hz. Peygamber’in hicret yurdu olan Medine, bu fakihler tabaka-
sından sonra da Hadis ehlinin merkezi olarak kalmıútır. Bu úehir,
26
95/713 yılında dünyaya gelen ømam Mâlik b. Enes el-Asbahî el-
Arabî’yi yetiútirmiútir. ømam Mâlik burada yerleúmiú ve Mekke’ye
hac yapmak için gitmenin dıúında buradan ayrılmamıútır. Daha sonra

26 Do÷um tarihi 93/711 veya 97/714 olarak da zikredilmiútir.