Page 230 - Microsoft Word - orjinal
P. 230
230 øSLÂM HUKUK FELSEFESø
imkân verir” denmektedir. 224
Buna göre, artık úâhitlerin güvenirli÷ini araútırmaya gerek kalma-
mıútır. ùâhitlerin güvenirli÷inin araútırılması Mecelle’nin 1716. mad-
desinde gerekli görülürken, 29 Mayıs 1929 tarihinde yürürlü÷e giren
Lübnan Kanunu’nda bu, hâkimin tercihine bırakılmıútır; dilerse araú-
tırma yapar, dilerse yapmaz. Son olarak, Lübnan Medeni Muhakeme
Usûlü Kanunu’nda úâhitlerin güvenirliklerinin araútırılması tamamen
kaldırılmıú ve hâkimlerin bunu yapmaları yasaklanmıútır (278. mad-
denin son fıkrası).
D. Yemin
1. Yemin Teklifi
Hukûkî delillerin ikrar, úâhitlik ve yemin oldu÷u daha önce belir-
tilmiúti. Bir kimsenin di÷erinde bir hakkı oldu÷unu iddia etmesi du-
rumunda, úayet davalı davacının iddia etti÷i úeyi inkâr eder ve davacı
da delil getiremezse, davacının davalıya yemin teklif etme hakkı var-
dır; aksi takdirde dava reddedilir. Bunun delili Hz. Peygamber'den
rivâyet edilen úu hadistir: Hz. Peygamber'in bir keresinde davacıya
“Delilin var mı?” diye sormuú, davacı olumsuz cevap verince “O hal-
de davalıya yemin teklif etme hakkın var” demiútir. Davacı, "Davalı
kolaylıkla yemin eder, buna aldırmaz” cevabını verince, Peygamberi-
miz “Bundan baúka seçene÷in yok. Ya delil getirirsin ya da davalının
yeminine razı olursun” buyurmuútur. 225
Hz. Peygamber’in “Yemin edecek kiúi, yalnız Allah’ın adıyla ye-
226
min eder” hadisine binaen, yemin ancak Allah'ın adıyla yapılması
halinde sahih olur. Yemin mal ile ilgili konularda kabul edilirken,
hadlerde, yani ceza konularında kabul edilmemiútir. Bunların dıúında-
ki konularda ise görüú ayrılı÷ı bulunmaktadır.
Davacının davalıya yemin teklif etmesi halinde úu üç durum söz
konusudur: Davalı ya yemin eder veya yeminden kaçınır yahut da
224 Md. 255
225 es-Serahsî, el-Mebsût, c. XVII, s.30; Bu hadisin di÷er bir varyantı da el-Buhârî’de
mevcuttur. Bkz. el-Aynî, Umdetu’l-Kârî, c. XIII, s.243, 248.
226 es-Suyûtî bu hadisi en-Nesâî’den nakletmiútir. Bkz. es-Suyûtî, el-Câmiu’s-Sa÷îr, n.
9866.