Page 76 - Mustafa Baş KUR’AN-I KERİM’İN MADDİ VARLIĞI

YAHUDİ VE İSLAM GELENEĞİNDE “KİTAP” KAVRAMINA
KARŞILAŞTIRMALI BİR DEĞERLENDİRME 75

eder; özel anlamda ise ktav-katûvun çoğulu olarak “kitaplar,
yazmalar” anlamına gelen Ketuvîm. “Kutsal yazmalar” anlamı-
na gelen Ketuvîm, bilindiği üzere Yahudi kutsal metni Tanah
yani Yazılı Tora’nın Tora ve Neviîm’den sonraki üçüncü kısmı-
dır. Yahudi ataları, peygamberleri ve krallarına indirilen vahiy-
ler bütünü olan Tanah’ın Ketuvîm bölümü Yahudi felsefe ve
hikmet edebiyatının (Hagiographa) kökenini oluşturur.

Her ne kadar Tanah vahiy ürünü kabul edilse de Yahu-
di geleneği Ketuvîm’i oluşturan eserleri vahiy değeri bakımın-

dan Tora ve Neviîm ile eş değerde kabul etmez. Literal olarak
20
“yasa, öğreti, töre…” anlamına gelen Tora, gelenek tarafından
Sina Dağı’nda bizzat Tanrı’nın kendisiyle görüşen Mûsâ ara-
cılığıyla İsrâiloğulları’na gönderilen ve onun tarafından kaleme
21
alınan en yüksek dereceli vahiy kabul edilir. Aslında Musa
Peygamber’e gelen kelamın vahiy olduğu inancı biz Müslü-
manlara aittir. Zira Yahudi geleneği açısından Tora vahiy ürü-
nü bir kutsal metin değildir. Onlar açısından vahiy, kendisini
Kutsal Ruh’un peygamberin ruhuyla birleşme esnasında psi-

kolojik değişim eşliğinde ortaya çıkan imgelem, vizyon, ses ve
bir meleğin haber getirmesi ile hasıl olur. Bu yüzden İbranice-
de vahiy “kutsalın örtüsünün kaldırılması” anlamına gelen gilâ
22
(הָלִָּגִּ) kavramı ile belirtilir ve ikinci derece bir peygamberliği
20 Reuven Firestone, Yahudiliği Anlamak: Avraam’ın Çocukları, çev. Levent
Kartal (İstanbul: Gözlem Yayınevi, 2004), 95; Nahum M. Sarna, “Biblical
Literature”, Encyclopedia of Religions, ed. Lindsay Jones (New York: Thompson
& Gale, 2007), 2/878; Ömer Faruk Harman, “Tevrat’ın Yahudilik’teki Yeri ve
Tevrat’a Yönelik Tenkit Faaliyeti”, Bütün Yönleriyle Yahudilik - Dinler Tarihi
Araştırmaları-VIII (Ankara: y.y., 2012), 27.
21 Yas.4:44.
22 Ignaz Goldziher, Mythology Among The Hebrews, çev. Russell Marineau
(London: Longsman Green, 1877), 291.