Page 70 - islam

Allah Katındaki Din: İSLAM 45

İslam köleliği ortadan kaldırmak için bütünüyle adalet, mer-
hamet ve hikmete dayanan dinî hükümler getirmiştir. Sosyal
dengeleri korumak ve sınıflar arası bir çatışmaya sebep ol-
mak, istememiştir. Yıllarca köle olarak yaşayanların birdenbi-
re efendi konumuna gelmelerinden kaynaklanacak olumsuz-
lukları kontrol altına alarak ve onların özgür hayata intibakını
sağlamaya çalışmıştır. Bütün bunlara karşılık köleliğin orta-
dan kaldırılmasını teşvik için bazı günahların kefareti olarak
köle azat edilmesini önermiştir. Bu bağlamda Hz. Peygamber
çeşitli savaşlarda esir olan düşman askerlerini serbest bıra-
karak, insana ve insan onuruna verdiği değeri göstermiştir.
İslam hiçbir ideolojinin ve rejimin başaramadığı, yaratılıştan
gelen insan olma hakkı ortak noktasında eşitlik üzerine bir
sosyal sistem kurmuştur. Fakirlerin ve muhtaçların dostu ol-
muş, tarihin hiçbir döneminde görülmeyecek şekilde eşitlik
ve adalet ölçülerinde fakirleri yükseltmiştir. Zekât uygulama-
larıyla, zenginlerin servetinde fakirlerin de hakkı olduğunu
dinin temel prensipleri arasına koymuştur (Zâriyât, 51/19).
Sosyal statünün en alt basamağındaki insanları hayatın en
yüksek basamağına çıkartmış, esirlerden ilim ve fikir adam-
ları yetiştirmiş hatta onlardan devlet başkanları yapmıştır.

İslam inancında Allah insanı sorumlu bir varlık olarak ya-
ratmıştır. “İnsan kendisinin başıboş bırakıldığını mı sanır?”
(Kıyâme, 75/36) ayeti onun her an takipte ve yaptıklarından
sorumlu olduğunu hatırlatır. Ancak bu durumda o bütünüyle
bir robot durumunda değildir. Tam tersine insan herhangi bir
şeyi işleyip işlememede tamamen özgürdür. Zira insan bu öz-
gürlüğünden dolayı hesaba çekilecektir. Çünkü teklif özgürlü-
ğe bağlıdır. Dolayısıyla özgürlüğünü yitiren insanlardan teklif
kalkar. Nitekim Kur’an-ı Kerim’de bazı yasaklar belirtildikten
sonra “… Kim mecbur olur da istismar etmeksizin ve zaruret
ölçüsünü aşmaksızın yemek zorunda kalırsa, ona günah yok-
tur…” (Bakara, 2/173) buyrularak dinî hükümlerin özgürlük
şartına bağlandığı görülür.