Page 27 - Türk Ortodoks Patrikhanesi
P. 27
18 Dr. Mustafa BAŞ
Hıristiyanlığı kabul eden Türkler'in Hıristiyan isimlerini kullanmış
olmakla Türkçe adlan da terk etmemiş olmaları önemli ortak özellikler
den birisidir( 62) . Anadolu'nun değişik yerlerine yerleştirilmiş bulunan
Hıristiyan asıllı Türkler, yoğun Helenizm propagandasına maruz kaldık
larında Türkçe isim kullandırılmamışlardır. Bu dönemden önce, genel
de Türkçe isimler kullandıkları Ankara, Konya, Isparta, Niğde ve Nev
şehir Şer'iyye Sicilleri ve tarihi belgelerdeki kayıtlarında görülmekte
dir (63) .
Hıristiyan Türkler'in diğer Hıristiyanlardan farklı olarak dini gerek
lerini yerine getirirken genel olarak kendi dillerini kullanmaları çok
önemli bir özelliktir. Süryani harfleri ile Türkçe yazılan din kitaplarının
Hıristiyan Uygurlar tarafından kullanılmış olması gibi (64) diğer Hıristi
yan Türk boylarında da benzer uygulamalara rastlanmaktadır.
Anadolu Türk Hıristiyanları, konuşma dili olarak Türkçe'yi kullan
mışlar ve Türkçe'den başka bir dil öğrenmemişlerdir. Bunlar, Rumca
bilmediklerinden dini eserlerini de Grek harfleri ile Türkçe yazmış ve
dini ayinlerini de Türkçe yapmışlardır(65) . "Karamanlidika" isimli ki
tapta, Anadolu'nun Türk asıllı Hıristiyanlan için Grek harfleri ile Türk
çe dini kitaplar hazırlatıldığı ortaya konulmuştur. 1795 yılında basılan
bir dini eserde; "tefsir olunmuş Rumça Yunan tilinten Türk lisanına"
66
ibaresi bunu açıkça ortaya koymaktadır< >. Yine bu kitapta Rumca bil
meyen Hıristiyanlar için Karamanlıca adı verilen Grek harfleri ile Türk
çe olarak basılmış bir çok dini ve edebi eserden bahsedilmektedir (67 l.
'
Bu eserler de Türkçe n in dışında başka dilin bilinmediğini ortaya koy
maktadır.
Türkçe'nin dışında başka bir dil kullanmayan Kuman Türkleri ara
sında misyonerlik yapan Katolik Misyonerleri, bu insanlar arasında da-
(62) Ekincikli, 50.
(63) Bkz, Eröz, 50-63 ; Bkz. Ali Özgökmen, Konya Şer'iye Sicilleri Işığında Müslim Gayr-i Müs-
lim Münasebetleri (Basılmamış Doktora Tezi), Konya 1995, 25-26.
(64) Bkz, Togan, Umumi Türk Tarihine Giriş, 100; Aygil, 16.
(65) Bkz. Avram Galanti, Ankara Tarihi, İstanbul 1950, 116-117.
(66) Eröz, 38.
(67) Eröz, 38-39.