Page 26 - Türk Ortodoks Patrikhanesi
P. 26
Türk Ortodoks Patrikhanesi 1 7
boylarının a örf e adetlerinde devam ettirdikleri hususiyetleri onların
v
d
tam anlamıyla Hıristiyanlığa teslim olmadıklarını ortaya koymaktadır.
Milli benlik noktasından Ermeni Cemaati içerisinde kalan Türk
ler'in bir kısmı Ermenileşmişler, Rum cemaati içerisinde kalanlar da
Türk mü? yoksa Rum mu? olduğu hususunda kararsız olmuşlarsa
6
da(5 l, bunların dışında kalan Hıristiyan Türk Boylarının büyük ekseri
yeti, örf ve adetlerini, milli benliklerini koruyarak kalarak günümüze
ulaşmışlardır.
Orta Asya' da Nesturi Hıristiyanlığı kabul etmiş bulunan Karahitay
ve Uygurlar'ın bir kısmının Budistlerle karıştırılmamak için çan kullan
madıkları ve dua ederken ellerini göğüs hizasında tuttukları belirtilmek
tedir (57) _ Nesturi Papazlar, talebelerine Hıristiyanlığın temel akidelerini
öğretmeye çalışmışlar, bunun için de Süryani harfleri ile Türkçe kitap
lar yazmışlardır<ssı. Bunun yanında Hıristiyan Uygurlar'ın, Müslüman
lara karşı Budist ve Taoist Uygurlarla birlikte olmalarına karşın, Cuma
gününü kutsamaları, kiliseye girerken abdest almaları gibi Müslüman
ların bazı özelliklerini yerlerine getirdikleri de zikredilmektedir (59 l.
Hıristiyan Türkler'in en belirgin özelliklerinden biri de milli ben
liklerine bağlı kalmaları ve Türkçe konuşmaları olmuştur. Bizans ordu
suna intisap edip Kapadokya ve diğer bazı yörelere yerleştirildikleri
görülen Bulgar, Peçenek ve Uz gibi Hıristiyanlığı benimsemiş Türkle-
. ri, aralarında oluşan din birliğini kullanarak yerli Hıristiyan unsurlar
l
tam olarak Rumlaştıramamışlardır. İstanbu ' da Bizans İmparatorunun
hizmetinde bulunan Hazarlar'ın kendi milli hayat tarzlarını yaşattıkları
kaynaklarda bildirilmektedir (60) . Bu insanlar, bir Türk için Rumlaşmak,
ancak Bizans Ordusuna intisap ederek onlarla evlenmek olarak anıldı
ğından, milli benliklerini kaybetmemek için Bizanslılarla evlenmekten
de çekinmişlerdir (60.
(56) Bkz. Eröz,18.
(57) Bkz. Barthold, 481-482.
(58) Togan, Umumi Türk Tarihine Giriş, 100.
(59) Barthold, 480.
(60) Bkz.Togan, Umumi Türk Tarihine Giriş, 209.
(6 ) Togan, Umumi Türk Tarihine Giriş, 217.
1