Page 137 - Türk Ortodoks Patrikhanesi
P. 137
128 Dr. Mustafa BAŞ
2 Ekmek Şarap Ayini (Evharistiya); baştan sona kadar İsa'nın ger
çek mevcudiyetinin kutsal ayini olarak tasavvur edilen bir ibadettir(47l.
Kilisede ve mutlak olarak papaz gözetiminde yapılması gereken bu
ayin ile İsa'nın manevi vücuduna iştirak edileceğine inanılmaktadır< 48 l.
Ekmek Şarap Ayini esnasında sadece alınan şaraba batırılmış ekmekle
kutsal ihsanlar verilmemekte; Meryem'e Selam Duası (Ave Maria) ve
Beytüllahm'den Calvary< *l ve Zeytin Dağı'na kadar Hz. İsa'nın doğu
şundan göğe çıkışı süresindeki hululün bütün esrarı canlandırılmakta
dır (49 l.
İbadetler, çoğunlukla kilisede musiki ile zenginleştirilir. Papaz ve
cemaat, duayı besteli bir şekilde de yapabilir. Okunan İncil metnine ve
vaaz konusuna uygun olarak ilahiler de söylenebilir.
Papaz ve yardımcıları ayinlerde özel elbiseler giyer. Bu elbiselerin
şekil ve renkleri özel bir kanuna tabidir. Sıradan bir pazar ayininde ye
. şil, oruç ve tövbe zamanında menekşe (mor) rengi kullanılır. Sunakta
bulunan örtülerde kilise yılının gereklerine göre değişir. İbadetlere katı
lan cemaat, çoğu kez papazın okuduğu dualara "Amen"lerle katılır (50 l.
Yıllık ibadetler, yılın belirli günlerinde yapılan bayram ve anma gü
nü şeklindedir. Kilise yılı, normal yıldan farklıdır. Bazı bayramların gü
nü sabit, bazılarının ki ise her yıl yeniden tespit edilir(5I ). Genel olarak
bu ibadetler, bayramlar, oruç, perhiz gibi günlerde yapılan ayinler ve
törenlerdir. Ortodoks Kilisesinde ihtiva ettiği bayramlar ve benzer ayin
ve törenlerin temelinde İsa başta olmak üzere Meryem ve azizler bulu
nur (52 l. Hıristiyanlık'ta çok sayıda bayram kutlanır. Büyük bayramlar;
İsa'nın Doğuşu, Dirilişi, Göğe Çıkışı anısına yapılan bayramlardır.
İsa'nın doğuşu (Noel) günü sabittir, 24-25 Aralıkta kutlanır. 28 Kasım-
(47) İnanç ve Uygulamalar, 2-3.
(48) Tümer-Küçük, 294.
(*) Calvary: Hz İsa'nm Hıristiyan inancına göre çarmıha gerildiği kabul olunan yer.
(49) Joseph L. Hromadka, "Doğu Hıristiyanlığı", Çev. Günay Tümer, A.Ü.İ.F.D. Ankara 197 1 ,
XVll/248 ; İnanç ve Uygulamalar, 3.
(50) İnanç ve Uygulamalar, 3.
(5 1) Tümer-Küçük, 294.
(52) Bkz. Ware, 298.