Page 135 - Türk Ortodoks Patrikhanesi

126 Dr. Mustafa BAŞ

Ortodokslar, uçları eşit olan Haç'ı kullanmakta ve sağdan sola haç çı­
karmaktadırlar (36) .

B. AYİNLER VE İBADETLER
a- İbadetler
Ortodoks inanç esasları, Baba, Oğul ve Kutsal Ruh etrafında oluş­
makta, ibadetler de bu üçlü üzerine yapılmaktadır. Hıristiyanlar, bizzat
Hz. İsa'nın, Havarilerine ibadetin nasıl olduğunu öğrettiğini kabul et- ·
mektedirler. Bu da dua ve ayinlerle gerçekleşmektedir. Hıristiyanlıkta
dua (ibadet) Tanrı'ya varma, kişinin aklını ve yüreğini Tanrı'ya yönelt­
(
mesi olarak kabul edilmektedir 37l.
Ortodoks Kilisesinde dualar kilise mensuplarının farklı durumlarına
göre üç gruba ayrılır. Birinci grubun ki Mezmurlar gibi dini ilahilerden
oluşan halk tabakasının duasıdır. Bunlar ibadet eden insanları inanç, iba­
det ve sevgiye çağıran ve şiirsel bir dili olan dualardır. İkinci grup ise
Diyakosların okuduğu tekrar ettikleri sürekli dualardır. Üçüncü grup
ise, papazlar ve piskoposların gizlice okudukları dualardır (38 l.
İbadet ferdi veya topluca yapılır. Toplu yapılan ibadet ve ayinler Ki­
lisede Ruhban gözetiminde olur. İbadetler günlük, haftalık ve yıllık ol­
mak üzere üç çeşittir.
Günlük olarak yapılan ibadet ve dualar, sabah ve akşam olmak üze­
re iki kısımda yapılmaktadır( 39). Sabah ibadeti kilisede toplu veya ferdi
olarak icra edilebilmektedir. Sabah ibadeti ile Ortodoks, kötülükten
kendisini arındırmakta, zihninin ve kalbinin aydınlanmasını sağlamakta,
Kutsal Üçlüye sığınarak ondan yardım beklemektedir< 40 l. Akşam ibade­
tinde de, dualar yapılarak Tanrı'dan bağışlanma dilenmekte, uyku esna­
sında şeytanın tuzaklarından korunma ve gecenin getireceği şeylerden
(4
sakınma talep edilmektedir ll. Kilise, toplu ibadetleri ferdi ibadetten

(36) Tümer-Küçük. 301 .
(37) İnanç ve Uygulamalar, 2.
(38) Bkz Zernov, 58-5 9 .
(39) Bkz. Ware, 26 7 .
( 40) Bkz. http://www.goarch.org/pri ntlen/prayers/morningprayers.
( 41 ) Bkz. http://www.goarch.org/printlen/prayers/eveningprayers.