Page 136 - Türk Ortodoks Patrikhanesi
P. 136
Türk Ortodoks Patrikhanesi 1 2 7
üstün görmektedir. Bundan dolayı, mecburi olmasa da günlük olan sa
bah ve akşam ibadetleri papaz Vekaletinde Kilisede yapılmaktadır. Bu
ibadetlerde, Kutsal Kitaptan parçalar okunmakta, ilahiler söylenmekte
dir (42 l. İbadetlere çağrı ise "Kilise Çanları" ile yapılmaktadır (43) .
Türk Ortodokslara göre günlük ibadet, sabah, öğle ve akşam ol
mak üzere üç vakittir. İbadet için kiliseye girildiğinde, saygılı bir şekil
de diz çökme, istavroz çıkarma adettir< 44 l.
Doğu kiliselerinde, batı kiliselerinden farklı olarak daha .az disiplin
ve resmi davranışlara rastlanır. Kiliseye girildiğinde batıda olduğu gibi
ayinlerin sonuna kadar beklenilmez. İnananlar da, kilisede önceden bel
li formel düzen içinde değildir. Bazıları, Kiliseye ayin başladıktan sonra
da gelebilir. Kilisenin içinde de, bazıları oturur, bazıları ayakta durur.
Ayinlerde bir çok çocuğun bulunması da dini seremoninin havasını daha
sivil hale getirir. Bununla birlikte Ortodoks kiliselerde yapılan ibadet.
ağırbaşlı, ciddi ve iyi biçimlenmiştir. Özgürlüğü, ritüalizmi, sadeliği ise
ilahi ihtişamı ahenkle bir araya getirmiştir. Kilisenin yapısı ve ibadet
· e denlerin davranışlarında ortaya çıkan farklılıklar, bütünüyle tarihsel
şartlar veya iklim koşuluyla izah edilmeyebilir. Bu sebeple, bir Batılı,
Doğu Kilisesini ziyaret ettiğinde Hıristiyanlığın alışılmamış bir dereceye
kadar şaşırtıcı yorumu ile karşılaşırken, bir doğulu da Hıristiyan Batı Ki
lisesini ziyaret ettiğinde çeşitliliğin yokluğunu görebi1ir< 45 l.
Haftalık ibadet (ayin olarak) Pazar günleri kilisede ve cemaatle ya
pılmaktadır. Hıristiyanlara göre Hz İsa'nın mezardan dirildiği gün oldu
ğu için bugünün büyük önemi vardır. Bundan dolayı her Hıristiyan, ki
liseye tenıiz olarak gelmeye özen göstermektedir (46 >.
Pazar ayinleri, hazırlık ibadeti ve şükran duası ile ekmek şarap ayi
ni olarak iki kısımda icra edilmektedir.
1 - Hazırlık İbadeti ve Şükran Duası; toplu olarak yapılan dualardan,
İncillerden ve Eski Ahitten parçalar okumakdan ve yapılan vaazdan
· ibarettir.
· (42) Bkz. Tümer-Küçük, 293.
(43) Bkz. Aydın, 69.
(44) İnanç ve Uygulamalar, 2.
( 45) Ortodoks Encounter, 53.
(46) Aydın, 69 ; Tümer-Küçük, 293-294.