Page 131 - Türk Ortodoks Patrikhanesi
P. 131
122 Dr. Mustafa BAŞ
kendi içinde üçlü bir şahsiyeti de bulundurmaktadır. Baba, Oğul ve
Kutsal Ruhtan oluşan bu üçlü; bir araya gelmişlik değil, birliğin bizzat
kendisi olarak ortaya çıkmaktadır. Bu üçlünün merkezinde Baba Tanrı
bulunmakta ve diğer ikisi kaynağını babadan almaktadı r O l) .
Hıristiyanlar Tanrı 'yı Baba olarak isimlendirmektedir. Bu uygula
ma, onlara Tanrı'ya Baba, Yahudi kavmine de Tanrı'nın Oğulları diyen
Yahudilerden geçmiştir. İsa, bu tabire daha samimi ve daha içten anlam
vererek şakirtlerine Tanrı'ya "Abba" demelerini öğretmiştir. Abba ise
tıpkı bir ailede çocuğun babasına verdiği ad gibi bir sevgi sözcüğü
dür( 12) . İncillerin bir çok yerinde Hz. İsa da, bizzat Tanrı'dan "Baba"
olarak bahsetmiştir< ı 3) .
b- İsa-Mesih (Oğul) ve Tenleşme (İnkarnasyon)
Ortodoks imanın ikinci maddesinde, yalnızca Baba'ya ait olan ya
ratılmamış, .Baba ile aynı özü paylaşan bir Tanrı İsa Mesih' e inanırız de
nilmektedir(I 4) . Bu göstermektedir ki teslisin ikinci unsuru, Oğul olan
İsa Mesihtir. Bu inanç, Tanrının yaratılmamış ezeli Kelamının tenleştiği
ve İsa Mesih olarak insanların arasında dolaştığı şeklinde kabul edil
mektedir ( 15) . Bu anlayış, en açık şekilde Yuhanna İncili'nde ifadesini şu
şekilde bulmaktadır: "Kelam beden olup inayet ve hakikatle dolu ola
rak aramızda sakin oldu; biz de onun izzetini Babanın biricik oğlunun
izzeti olarak gördük." ( 16)
Gennadios İtikatnamesinde de bu durum şöyle dile getirilmekte
dir: " Y ani itikadımız iizerinedür kim Allah sözü ve ademlik, anın gibi
ademlik ki nutku varmış ve Allah sözü anı kisveledi: İsa 'dıır. İsa 'nıın
hayatı cismanisi adem hayatı, veliler hayatı gibidür. Dahi Allah evin
... ilmi külli ve mucizeleri kuvveti ilahidür. Y a ni itikadımız bunun iize
rinedür kim, Allah sözü ve ademlik, anın bir şahsa nazır bir adem ol-
( i l) Bkz. Ware, 210-213.
( 1 2) Michel, 567.
( 13) Bkz, Matta, Vl/1 - 1 9;Yuhanna, XIV/6-22.
( 14) Bkz. Constantelos, 54.
( 1 5) Michel, 57.
( 16) Yuhannna, il 14