Page 45 - islam tarihi ve tarihcileri.indd
P. 45
II. BÖLÜM
OLAYLAR VE İHTİLAFLAR
TARİHÇİLİĞİ
OLAYLAR VE İHTİLAFLARIN TARİHİNİ
YAZMAYA SEVK EDEN SEBEPLER
Tarihçilerin siyere yönelmelerinin yanında bir
ikinci eğilim vardır ki o da, İslami dönemdeki olayların
tarihidir. Cemel ve Sıxın gibi Müslüman gruplar ara-
sındaki olaylar, Müslümanlarla HintIiler, Bizanslılar,
İranlılar ve bunların dışındaki diğer milletlerle olan
harpler, bunlara bağlı olan fetihler ve olaylar gibi. Ta-
rihçileri, bu olayları kaydetmeğe sürükleyen sebepler-
den önemli olanları şunlardır.
1- İslam Tarihindeki olaylar, yasamanın ana mad-
delerinden ve usullerinden bir tanesidir. Hz. Ömer'in,
fethedilen yerlerde cihat işleri, zımmilere muamele, ha-
raç, öşür ve buna benzer konulardaki uygulamaları ve
hayat tarzı, kendinden sonra gelen fakih imamlar tara-
fından, bir ışık ve esas olarak alındı. Aynı şekilde Müs-
lümanlar, cizye ve haraç gibi arazi vergisi ihtilaCarından
dolayı, hangi arazinin zor kullanılarak; fethedildiğini
öğrenmek için, fetih meselelerini bilmek zorunda kal-
dılar.
Bu konu mahalli tarihçileri, kitaplarının başlan-
gıcına bölgelerin fetih durumunu açıklayan uzun bir
bölüm koymaya sevk etmiştir. Bölge, sulh yoluyla mı,
yoksa, zorla mı fethedildi? Buna benzer şeyleri, ilk ta-
