Page 88 - Microsoft Word - orjinal
P. 88

88                      øSLÂM HUKUK FELSEFESø

                                                                     1
              Bundan sonra ùâfiî usul bilginlerinden biri olan el-Mustasfâ  adlı
           eserin yazarı Ebû Hâmid el-Gazâlî (ö. 505/1111); Kitâbu'l-Mahsûl fî'l-
           Usûl'ün yazarı Ebû Abdullah Muhammed b. Ömer Fahreddîn er-Râzî
           (ö. 606/1209); el-øhkâm fî Usûli'l-Ahkâm'ın sahibi Seyfeddin el-Âmidî
                                                       2
           (ö. 631/1233); Minhâcü'l-Vusûl ilâ ølmi'l-Usûl'ün  yazarı Kâdi Abdul-
           lah Ömer el-Beydâvî (ö. 685/1286); Nihâyetü's-Sûl fî ùerhi Minhâci'l-
           Usûl'ün sahibi Cemaleddîn el-Esnevî (ö. 772/1370);  Cemu'l-
           Cevâmi‘in yazarı ve babası Takiyyüddîn'in baúladı÷ı el-øbhâc ùerhu'l-
                                                              3
           Minhâc'ı tamamlayan Tâceddîn es-Sübkî (ö.  771/1369)  meúhur ol-
           muútur.
              Hanefî usulcülerden,  Kitâbu'l-Usûl’un yazarı el-Pezdevî meúhur
           olmuútur. Onun  yazdı÷ı  bu eser, en-Nesefî tarafından el-Menâr adlı
           eserde, bu da øbn Melek tarafından Kitâbu Menâri'l-Envâr adlı kitapta
           úerh edilmiútir. Aynı úekilde øbn Aynî de bu eseri úerh etmiútir. Ayrı-
                                                                     4
           ca, Tenkîhu'l-Usûl'un yazarı Sadruúúeria Ubeydullah ibn Mes‘ûd  (ö.
           747/1346);  Kitâbu't-Tahrîr'in yazarı Kemâlüddîn Muhammed ibn
                  5
           Hümâm  (ö. 861/1456);  Kitâbu Muslimu’s-Subût'un yazarı
           Muhibbullah b. Abduúúekûr el-Behârî de (ö. 1119/1707), Hanefîlerden
           úöhret bulan âlimlerdendir. Son iki kitap, Hanefî ve ùâfiî metodu üze-
           rine yazılmıútır.
              Mâlikîler'den el-Âmidî'nin  el-øhkâm adlı eserinin muhtasarı
           Müntehâ's-Sü’l ve’l-Emel'in yazarı Cemâlüddîn Osmân b. el-Hâcib (ö.
           646/1248) ve meúhûr el-Muvâfakât ve el-ø‘tisâm adlı eserlerin sahibi
                                               6
           Ebû øshâk øbrâhîm eú-ùâtıbî el-Gırnâtî,  (ö. 790/1388)  úöhret bulan
           usul âlimlerindendir. Hanbelîler'den øbn Teymiyye ve øbn Kayyim el-
           Cevziyye, Zâhirîlerden øbn Hazm meúhurdur. 7


           1  Önceki bölümde bu kitap tanıtılmıútı.
           2  Bu kitap, Ermevî'nin Hâsıl adlı kitabının özetidir. Hâsıl ise, er-Râzî'nin Mahsûl adlı
             kitabının özetidir.
           3  Bu iki kitap hakkında, daha önce gerekli açıklamalar yapılmıútı. Cemu'l-Cevâmi‘
             adlı kitabı Celâleddîn el-Mahallî úerh etmiú, el-Bennânî de bu úerhe bir hâúiye yaz-
             mıútır.
           4  Daha önce, Kitâbu'n-Nikâye Muhtasari'l-Vikâye'nin yazarı olarak geçmiúti.
           5  Daha önce, el-Bidâye úerhi Fethu'l-Kadîr'in yazarı olarak geçmiúti.
           6  Hayatı için bkz. el-Tinbektî, Neylü'l-øbtihâc, s. 46.
           7  øbn Teymiyye, øbn el-Kayyim ve øbn Hazm, geçen bölümde izah edilmiúti.
   83   84   85   86   87   88   89   90   91   92   93