Page 83 - Microsoft Word - orjinal
P. 83

SUBHø RECEB MAHMESÂNÎ                 83

           zelidir. Daha önce de belirtti÷imiz gibi, Atatürk Türkiye’si bu iki ka-
           nunu esas almıútır.
              Almanya’da ise, 1896 yılında, Almanya ømparatorlu÷u Medenî
                   140
           Kanunu  çıkarılmıú ve 1900  yılında yürürlü÷e konmuútur. Bu ka-
           nun, beú kitapta, 2385 maddeden oluúmakta olup, genel konular, borç-
           lar hukuku, ayni haklar, aile hukuku ve mirasla ilgili hükümleri düzen-
           lemektedir.
                                                 141
              Almanya’da, Milli Sosyalist Partisinin  idareyi ele  geçirmesini
           müteakip, hükümet 1935 yılında, Almanya kanununun usul (metodo-
           loji) ve fürûda (ameli hükümler) Parti'nin prensipleri ile birlikte yürü-
           mesi konusunda gerekli önerilerde bulunmak amacıyla bir hukuk ilmi
           kurumu tesis etmiútir. 142  ùüphesiz bu hareket,  økinci Dünya Sava-
           úı’ndan Almanya’nın ma÷lup çıkmasıyla bitmiútir.

              D. øngiltere ve Amerika
              XIX. asırdaki genel tedvin hareketlerinde,  øngiltere ve Amerika
           Birleúik Devletleri di÷er ülkelerden ayrılmıútır. Her iki ülke de bu
           yöneliúlerin uza÷ında kalmıú; common law olarak bilinen örf ve âdet
           kurallarına ba÷lı hukuk sistemlerini muhafaza etmiútir. Bu sebepledir
           ki, bazı yabancı araútırmacılar, örf ve âdet hukukunun, bir nevî cehalet
           ve istikrarsızlık oldu÷unu, øngiliz ve Amerikalı hâkimlerin keyfî hü-
           küm verebileceklerini zannetmiúlerdir. Fakat bu  yanlıútır. Çünkü bu
           ülkelerde, herkesi kapsayan resmi bir kanun bulunmasa da, hâkimler,
           precedents diye adlandırdıkları emsal davalara iliúkin geçmiú mahke-
           me kararlarıyla (içtihat) sınırlandırılmıú, baúlangıç mahkemeleri, yük-
           sek mahkemelerin kararlarına uymak, yüksek mahkemeler de, emsal
           davalara iliúkin önceki kararları kendi kararlarında  esas almakla yü-
           kümlü tutulmuútur. Önceki mahkeme kararlarında kolayca de÷iúikli÷e
           gidilemiyor, böylelikle içtihat birli÷i sa÷lanmıú oluyordu.
                                   143
              øngiltere’de Blackstone  ve di÷erleri, 18. asırda bu prensibi açık-

           140  Burgerliches Gesetzbuch.
           141  Nazionalsozialist; kısaltılmıúı, Nazi.
           142  Bu kurumun çalıúmaları arasında, Die Lehre von den  Leistungsstorungen,
             Tubingen 1936, bulunmaktadır. Bkz. Mankiewicz, H.,  Le national – Socialisme
             Allemand, Paris 1938.
           143  Bkz. Blackstone, W., Law in the Making, Oxford 1930, s. 137 vd.
   78   79   80   81   82   83   84   85   86   87   88