Page 83 - Microsoft Word - orjinal
P. 83
SUBHø RECEB MAHMESÂNÎ 83
zelidir. Daha önce de belirtti÷imiz gibi, Atatürk Türkiye’si bu iki ka-
nunu esas almıútır.
Almanya’da ise, 1896 yılında, Almanya ømparatorlu÷u Medenî
140
Kanunu çıkarılmıú ve 1900 yılında yürürlü÷e konmuútur. Bu ka-
nun, beú kitapta, 2385 maddeden oluúmakta olup, genel konular, borç-
lar hukuku, ayni haklar, aile hukuku ve mirasla ilgili hükümleri düzen-
lemektedir.
141
Almanya’da, Milli Sosyalist Partisinin idareyi ele geçirmesini
müteakip, hükümet 1935 yılında, Almanya kanununun usul (metodo-
loji) ve fürûda (ameli hükümler) Parti'nin prensipleri ile birlikte yürü-
mesi konusunda gerekli önerilerde bulunmak amacıyla bir hukuk ilmi
kurumu tesis etmiútir. 142 ùüphesiz bu hareket, økinci Dünya Sava-
úı’ndan Almanya’nın ma÷lup çıkmasıyla bitmiútir.
D. øngiltere ve Amerika
XIX. asırdaki genel tedvin hareketlerinde, øngiltere ve Amerika
Birleúik Devletleri di÷er ülkelerden ayrılmıútır. Her iki ülke de bu
yöneliúlerin uza÷ında kalmıú; common law olarak bilinen örf ve âdet
kurallarına ba÷lı hukuk sistemlerini muhafaza etmiútir. Bu sebepledir
ki, bazı yabancı araútırmacılar, örf ve âdet hukukunun, bir nevî cehalet
ve istikrarsızlık oldu÷unu, øngiliz ve Amerikalı hâkimlerin keyfî hü-
küm verebileceklerini zannetmiúlerdir. Fakat bu yanlıútır. Çünkü bu
ülkelerde, herkesi kapsayan resmi bir kanun bulunmasa da, hâkimler,
precedents diye adlandırdıkları emsal davalara iliúkin geçmiú mahke-
me kararlarıyla (içtihat) sınırlandırılmıú, baúlangıç mahkemeleri, yük-
sek mahkemelerin kararlarına uymak, yüksek mahkemeler de, emsal
davalara iliúkin önceki kararları kendi kararlarında esas almakla yü-
kümlü tutulmuútur. Önceki mahkeme kararlarında kolayca de÷iúikli÷e
gidilemiyor, böylelikle içtihat birli÷i sa÷lanmıú oluyordu.
143
øngiltere’de Blackstone ve di÷erleri, 18. asırda bu prensibi açık-
140 Burgerliches Gesetzbuch.
141 Nazionalsozialist; kısaltılmıúı, Nazi.
142 Bu kurumun çalıúmaları arasında, Die Lehre von den Leistungsstorungen,
Tubingen 1936, bulunmaktadır. Bkz. Mankiewicz, H., Le national – Socialisme
Allemand, Paris 1938.
143 Bkz. Blackstone, W., Law in the Making, Oxford 1930, s. 137 vd.