Page 59 - islam tarihi ve tarihcileri.indd

İslam Tarihi ve Tarihçileri | 59

ile ilgili kitaplar, bölgelerin haberleri ile ilgili kitaplar,
şair ve Arapların günlük yaşantıları ile ilgili kitaplar,
Yemen’in soyu ile ilgili kitaplar, diğer soylarla ilgili ki-
taplar gibi çok değişik konularda kitaplardır.
İbn-i Nedim’in, ona ait olarak saydığı kitapların
sayısı 140’a ulaşır. Bize onlardan kalan, birkaç kütüp-
hanede yazma olarak bulunan, Kitap el-Ensab, Kitab-ı
Neseb-i Fuhul el-Hayl fil-Cahiliyye vel- İslam, Mısır’da
basılmış olan Kitap el-Esnam isimli kitaplarıdır. Bun-

lar, onun te’liCerinden Taberi, Yakuti’nin Mucem’i,
İbn-i Enberi’nin, Kitab-ı Şerh-i lil-Mufaddllıyyat, Ikd
el-Ferid, EI-Egani ve diğerlerindeki alıntılardır.

Hadisciler, onu ve babasını suçlamaktadırlar. Ebu
Hatim, Muhammed bin. Saib hakkında; “Onun hadi-
sini terk etmede, birlik olun. Çünkü bir topluluk, onu
yalan hadis uydurmakla itham etti” demektedir. Ahmet
bin Hanbel de, “Kim, ondan hadis rivayet ediyor? O,
nesep ve hatıra âlimidir. Kimsenin ondan hadis rivayet
ettiğini zannetmiyorum” demektedir.
49
Egani de, çeşitli konularda Hişam’ı incelemekte ve
onu yalan hadis uydurmakla itham etmektedir. İbn-i
Kelbi’nin Düreyd bin Samme’den aldığı bir haberi nak-
lettikten sonra; “İbn-i Kelbi’den zikrettiğim, bu haber-
lerin hepsi mevzudur. Uydurma rivayetler, bu haber-
lerde ve İbn-i Kelbi’nin şiirlerinde açıktır. Düreyd Bin
Samme’nin divanının, diğer rivayetlerinde buna benzer
şeyleri görmedim. Bu rivayetler, İbn-i Kelbi’nin yalan-
larındandır. Ben bunu ancak, insanların rivayet ettiği
ve birbirlerine naklettikleri bu kitaptaki bilgilerden,
herhangi birinin kaybolmaması için zikrettim” demek-
50
tedir. Egani, birden fazla konuda buna benzer şeyleri
49 Hatip el- Bağdadi, XIV/46
50 El Egani, XIX/19