Page 56 - islam tarihi ve tarihcileri.indd

56 | Ahmet Emin

leri heyecanlandırırken görürüz. Cerir, Temimli Ahtal
ve Kays’a karşı, Tağlibli olmakla övünüyor, onlara karşı
övünç kaynağı olan şeref günlerini sayıyordu. Cerir,
Ferazdak’a Temim’den kendi boyu ile Ferazdak, Cerir’e
Temim’deki evi ile övünüyordu. Bu hususta, onların
yaptıklarıyla, cahiliye döneminde yapılanlar arasında
fark bulunmuyordu. Emeviler de, tam bir Arap hayatı
sürüyor, kabilevi bağlılıkla savaşıyorlar ve başkalarına
karşı bu bağı silah olarak kullanıyorlardı.
Şüphe yok ki bütün bunlar, neseplerin ezberlen-
mesine sebep teşkil etmiştir. Nitekim bu da gerçekleş-
miş, Bizanslılar ve İranlılar, Araplara boyun eğince in-
sanlar, Arap ve Mevali (Arap olmayan) olarak iki kısma
ayrılmıştır. Bu şartlar altında, Arap ırkçılığı ve bağlılığı
da artmıştır.

Abbasi Devleti geldiğinde ise milliyetçilik ortaya
çıktı. Milliyetçiler, Arapların ve her kabilenin ayıpları-
nı araştırmaya ve bunları abartmaya başladılar. Araplar
için övgü, milliyetçilik içinse ayıpların sayılması olan
bu durum, kabilelerin tetkikinde yeni bir yönlendirme
oluşturdu. Bütün bunlar nesepleri inceleme, onu tedvin
etme ve bu hususta bir şeyler yazma gayretini ortaya
çıkardı. Bunun neticesinde de siyer, megazi ve İslami
olayların tarihinin yanında, tarihte yeni bir dal daha
neşet etti.

İLK NESEP ÂLİMLERİ
İslam’ın ilk döneminden itibaren, nesepleri ez-
berleme yönüyle bir grup şöhret bulmuştur. Ebu Bekir
(RA), sahabe döneminde nesepleri bilen birisi olarak
tanınmıştır. Ebu Bekir'in, Arap kabileleri ve onların
boylarına ilişkin geniş bilgisi olduğuna delalet eden
münazaraları ve haberleri rivayet edilmiştir.
47
47 Bkz. Ikd el-Ferid, II/51