Page 58 - Türk Ortodoks Patrikhanesi

Türk Ortodoks Patrikhanesi 49

Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne Türk Ortodoks Patrikhanesinin ku­
rulması için yapılan baş vurular üzerine Meclis gerekli araştırmaları ya­
(
parak kararlar çıkarmaya başlamıştır. 5/1 / 37 1 921 ) tarihli ve 94/4 sayı­
lı Kararnamede: "Anadolu Hıristiyanlarının büyük bir kısım itibarı ile
neslen Türk olmaları nazarı dikkate alınarak bunların bir Anadolu Pat­
rikliği yapılmak suretiyle İstanbul Patrikliğinden ve bunun tesirlerinden
kurtarılması mümkün olup olmadığının Adliye Vekili Celalettin Arif
Bey tarafından tetkiki Heyeti Vekaletinin 5/1 / 37 tarihindeki içtimaında
karargir olunmuştur." denilmektedir< 96 l.
Meclis, 1 Mayıs 1 3 37 ( 1 921) tarihinde yapması gereken kararı al­
mış ve Türk Ortodoks Patrikhanesi kuruluşunu kabul etmiştir. Bu tari­
hi karar hemen gerekli işlem yapılmak üzere Adliye Vekaletine gönde­
rilmiştir (97 ).
Adliye Vekaletince de 2 Haziran 1 3 37 tarihinde bir kuruluş kanu­
nu ve gerekçesi hazırlanarak Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı­
na takdim edilmiştir (98 l. Hazırlanan bu kanun 1 6 Maddeden oluşmak­
tadır. Bu maddeler *) bir Türk Ortodoks Kilisesi kurulmasını, bu kilise-
(

(96) Hakan Alkan, Türk Ortodoks Patrikhanesi, Ankara 2000, 63.
(97) Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (B.C.A), Bel.No: 1 8 .94.6.192 1 . Ek: 1-2
(98) B.C.A, Bel.No: 1 8 .94.6. 1 921 , Ek: 6
(*) 16 maddeden müteşekkil olan kanun taslağının maddeleri şunlardır:
Madde !-Türk Ortodoks cemaatının umuru Ruhaniyelerini idare etmek ve diğer kiliselerden
müstakil olmak üzere bir Türk Ortodoks Kilisesi tesis olunmuştur. İş bu kilisenin baş riyaseti
ruhaniye makamı Kayseri şehridir.
Madde 2- Türkiye dahilinde iş bu Kiliseye bağlı piskoposluklar ber vechi atidir: İstanbul, Edir­
ne, İzmir, Ereğli, Ankara. Amasya, İznik, Üsküdar, İzmit, Antalya, Alaşehir, Aynaroz, Aydın,
Güzelhisar, Edremit, Bursa, Tıre, Çeşme, Çatalca, Diyarbekir, Halep, Kuşadası, Kars, Kapuda­
ğı, Konya, Trabzon, Gümüşhane, Mardin, Gelibolu, Maçka, Niksar.
Madde 3- Başreis-i Ruhaninin göreceği lüzum üzerine ve hükümetin tensibi ile icap eden ma­
hallere memuruni ruhaniye tayin olunur.
Madde 4- Başreis-i Ruhani ikinci maddede tadat olunan piskoposlarda 15 ekal beş sene ifa-i
hidmet eden ve eben an cedden tabiyyeti devlette bulunmuş olan ve kırk yaşına ikmal eden Pis­
koposlardan olmak üzere hükümetçe irae edilecek üç namzet meyanında nizaınnaınei ınahsu­
siyesina tevfikan intihab olunur.
Madde 5- Piskoposluk mesnetlerinde vuku bulacak mahallere tayin keyfiyeti ili ekal beş sene
ifayi hizmet eden ve eben an cedden tabiini devlette olan Türkçe okur yazar Rahabin meyanın­
dan meclisi ruhaniyece tefrik ve intihap olunacak üç namzetten birinin baş reis-i ruhani tara­
fından arz ve inhası üzerine tarafı kilisece icra olunur.