Page 24 - Türk Ortodoks Patrikhanesi
P. 24
Türk Ortodoks Patrikhanesi 15
Bizans Orduları tarafından bozguna uğratılan Bulgar Türklerinin bir
kısmı, 530 senesinde Anadolu y a geçirilerek Trabzon havalisi, Çoruh
'
ve Yukarı Fırat bölgelerine yerleştirilmişlerdir. Bulgar Türklerinin ikin
ci bir iskanı da, 755 senesinde gerçekleşmiştir. Bu dönemde ise Bulgar
lar, Bizans devleti tarafından, kendiierini zorlayan Müslümanlara karşı
koymak üzere Tohma ve Ceyhan havzalarında iskan edilmişlerdir (46 l.
B u lgarlarla birlikte yine Bizans ordusuna intisap etmiş bulunan Peçe
nek ve Uzlar gibi Hıristiyanlığı kabul etmiş olanlar; Toroslar, Kapadok
ya ve diğer bölgelere dağılmışlardır( 47). Asker veya hudut muhafızı ve
ya kolonizatör olarak Anadolu y a sevk edilerek iskan edilmiş bulunan
'
bu unsurlar, Müslüman ordulara karşı hudutları korumak amacıyla, Ka
raman ve Kayseri bölgelerine kaydırılmıştır (48). Selçuklular, Anadolu y a
'
girdiklerinde bu bölgeleri Hıristiyanlığı benimsemiş Türklerle meskun
olarak bulmuşlardır (49) .
Gürcü Ortodoks Kilisesine bağlı olarak Hıristiyanlığı benimsemiş
ve Doğu Karadeniz ile Doğu Anadolu bölgesindeki Kıpçakların bir ço
ğu M.S. 1200 yıllarında Ani-Şeddatlı Emirliğini fethederek "Monofizit
Apostolojik" Gregoryan Mezhebini benimsemiş ve zaman içerisinde
de bu Hıristiyan Kültür içerisinde erimişlerdir. Hıristiyan Kıpçaklar, bu
bölgelerde Müslüman Selçuklulara karşı durmuşlar ve Tiflis'in bir Hı
ristiyan kenti olmasında önemli rol üstlenmişlerdir (50) . Bu savaşlar es
nasında esir düşen Kıpçaklar da geri dönen ordu ile getirilerek Anado
lu' da iskan edilmişlerdir. Konya-Sille Tarihi üzerine yapmış olduğu
araştırmada Hasan Özönder, Sille' deki Hıristiyan Türklerin Sultan Ala
addin Keykubat'ın 1226 yılındaki Ermenistan Seferinden dönerken ya
nında esir olarak getirdiği ve daha sonra da azat ettiği kimseler olduğu
1
nu zikretmektedir (5 ) .
B a ykurt Cami, Anadolu'daki Hıristiyan Türklerin bu bölgeye nasıl
geldikleri sorusunun cevabını verirken bunun, özellikle X. Asırdan baş-
(46) Eröz, 17.
(47) Zeki Velidi Togan, Umumi Türk Tarihine Giriş, İstanbul 1981, 209.
(48) Eröz,18; Ekincikli, 77.
(49) Eröz,18.
(50) Bkz. Aygil, 27.
(51) Hasan Özönder, Sille (Tarih, Kültür, Sanat), Konya 1998,42.