Page 173 - Türk Ortodoks Patrikhanesi
P. 173

164                                           Dr. Mustafa BAŞ


          bildirmiştir. Türkleri Hıristiyanlaştırmaya çalışan bir diğer Nesturi Mis­
          yoneri  Thomas  Marga da, yazdığı  mektupların  birinde,  Patrik Timot­
          he'nin üzerinde çalıştığı Türklerle  diğer milletleri Hıristiyanlığa çevir­
          diğini belirtmişti 0  2) .
                        r
             Türklerin Hıristiyanlaştırılması faaliyetleri Orta Asya' da II. yüz yıl­
          dan itibaren devam etmekle birlikte  beklenilen  sonuçları  vermemiştir.
          Kendilerine yabancı  olan bu dine Türk Boyları rağbet etmemişler, ken­
          di inançlarını devam ettirmişlerdir.  Hıristiyan misyonerlerinin Türklere
          yönelik bu faaliyetleri, Orta Asya' da başarısız  olmakla birlikte Rusya,
          Kuzey Kafkasya,  Hazar Ülkesi ve Balkanlarda başarı elde etmiştir.Bu
          bölgelerde yapılan çalışmalar sonuç vermiş ve bazı Türk Boyları Hıris­
                                                   B
          tiyanlaşmıştır. Bu Boyların Hıristiyanlaşmasında  i zans ve Rus Kilise­
          si önemli rol oynamıştır.
             XVII. Yüzyıldan  sonra bütün Orta Asya'yı hakimiyeti  altına almış
          bulunan Ruslar'ın, gerek Müslüman ve gerekse Eski Türk Dini inanış­
          larını devam ettiren Türk boylarına yönelik biraz da baskıcı misyonerlik
          faaliyetleri  netice  vermiş,  bu  bölgelerde  yaşayan  Çuvaşlar,  Yakutlar,
          Teleütler,  Şorlar,  Hakaslar'dan  bir  kısmı  Hıristiyanlığı  din olarak  be­
          nimsemişlerdir.  Bu  Türk Boyları,  "bazı  tarihçilerimizin,  Hıristiyanlığı
          kabul  etmiş  bulunan  Türkler,  asimile  olarak tarih  sahnesinden  çekil­
          mişlerdir" tezini tekzip edercesine kültürel özelliklerini koruyarak var­
          lıklarını günümüze kadar devam ettirmişlerdir.
             Tarih içinde Asılları Onogurlar'a dayanan,  Balkanlara  gelip yerle­
          şerek devlet kuran, Bizans'ın da etkisi  ile zaman içerisinde Hıristiyan­
          lığı kabul edip Hıristiyan isimleri ve unvanları alarak, özellikle 870 yıl­
          larından  sonra  kendi  kültürlerinden  uzaklaşarak  Slavlaşan  Bulgar
          Türkleri0 3) ,  Hıristiyan  olduktan  sonra  Gürcü  Prensliğinin  emrinde
          Müslüman Türklere karşı savaşmış bulunan,  1 2 00 yıllarından sonra fet­
          hettikleri  Ani-Şeddatlı  Emirliğindeki  Gregoryen  Kilisesine  bağlanan
          Kuman-Kıpçak Türkleri (14) , bu teze uygun olarak tarih sahnesinden si­
          linmiş ve asimile olmuşlardır.

          ( 12)  Bkz. Aygil, 14-15.
          ( 1 3)  Eröz, 7-9.
          ( 14)  Bkz. Aygil. 27.
   168   169   170   171   172   173   174   175   176   177   178