Page 172 - Türk Ortodoks Patrikhanesi

Türk Ortodoks Patrikhanesi 163

tarlar, Başkurtlar, Ahıska Türkleri, Kının Tatarları bu bölgelerde bütün
baskı ve yıldırmalara rağmen Müslüman olarak varlıklarını sürdüregel­
mişlerdir.
Türkistan coğrafyasının dışında, İran'da Azeriler, Kaçarlar ve Kaş­
gay Türkleri; Afganistan'da Özbek Türkleri, Doğu Türkistan'da Uygur
Türkleri de Müslüman Türk toplulukları olarak varlıklarını devam ettir­
mektedir.
2
Türkiye'nin başkanlığında bu Türk boyları ile ilki 1 - 23 Mart 1 9 93
tarihinde gerçekleşmiş ve her yıl devam ettirilen "Ti.irk Devlet ve Top­
lulukları Dostluk Kardeşlik ve İşbirliği Kurultayları" düzenlenmekte­
dir. Ayrıca, Diyanet İşleri Başkanlığınca da Avrasya olarak anılan Adri­
yatik'ten Çin Seddine kadar olan coğrafya içinde yaşayan Türk ve
Müslüman toplıılukların katıldığı, problemlerin tartışılarak çözümleri­
nin araştırıldığı "Avrasya İslam Şuraları" tertip edilmektedir.

b- Hıristiyan Türkler ve Konumları
Türklerin İslam'dan önce erken devirlerde tanıdıkları dini inanışlar­
dan biri olan Hıristiyanlık ile tanışmalarını tarihçiler ikinci yüzyıl olarak
9
kabul etmektedir< >. Türkler arasında Hıristiyanlık faaliyetleri iki bölge­
B
de, Orta Asya' da ve a lkanlarda yoğunlaşmıştır. Orta Asya'daki Türk­
ler arasında Hıristiyanlık faaliyetlerinin özellikle Nesturi Hıristiyan
Misyonerleri eliyle yürütüldüğü görülmektedir. Bu bölgeye Nesturi Hı­
ristiyanlarm girişi daha ziyade ticaret yolu ile olmuştur. Bu bölgeye ti­
caret için gelen Nesturi Hıristiyanları aracılığı ile pek çok Türk bu dini
tanımış ve benimsemiştir<ı ü ) .
Nesturi Patriği Timothe (Temateus) Hıristiyanlığın yayılması ama­
cıyla Türk Hakanını Hıristiyanlığa davet etmiş ve onu ikna etmek için
mektuplar göndermiştir<ı o. Bu patrik, Marunilere yazdığı mektupta
Türklerin Hakanının halkıyla birlikte putperestliği bırakarak Hıristiyan
olduğunu, bir başka mektubunda Türkler için bir piskopos kutsadığını

(9) Bkz. Aygil, 14-15.
( 10) Ekincikli,44-45.
( 1 1 ) Tanyu, 87.