Page 170 - Türk Ortodoks Patrikhanesi

Türk Ortodoks Patrikhanesi 161

Türklerin de işe müdahil olmaları sebebiyle çok zorlanmışlardır(4). Ku­
teybe b. Müslim tarafından fethedilmiş olan bu toprakların geri alınma­
sı ve Soğd Halkının desteklenmesi için Kültegin komutasında bir ordu­
nun Zerefşan (İnci) Nehrini geçerek Demirkapıya kadar ilerlediği Or­
hun Abidelerinde dile getirilmiştir< 5 l.
Doğuda İslam Ordularının önüne bir set olarak çıkan Türkleri, İs­
lam 'a ısındırmak için Emevi Halifesi ve İkinci Ömer olarak anılan
Ömer b. Abdulaziz döneminde değişik metotlar denenmiştir. Ancak, İs­
lamiyeti kabul ettikleri halde fethedilen topraklardaki Müslümanlar­
dan, gayri müslimden alınan cizye vergisi alınması gibi yanlış uygula­
maların tesiri ile bu gayretler de başarıya ulaşamamıştır (6 l.
Emeviler'in yıkılıp Abbasiler'in idareyi ellerine almalarından sonra
İslamiyet' in Türkistan' da yayılmasını hızlandırmıştır. Halife Mehdi dö­
neminde bağımsız olarak varlıklarını devam ettiren Türk Boyları, mek­
7
tuplar yazılarak İslam'a davet edilmişlerdir< >. Abbasiler döneminde İs­
'
lamiyet i kabul eden Türkler, bu tarihten itibaren İslam'ın savaşan un­
suru olmuşlar, gittikleri bölgelerde askeri yapılarıyla egemenlikleri el­
lerinde tutmuşlardır.
Gazneliler ve Selçuklular arasında vuku bulan Dandanakan Savaşı­
nın akabinde, gittikçe büyüyen dalgalar halinde gelişen Oğuz Göçleri
ve onun neticesinde Anadolu'nun fethedilmesi, bu yörelerin Türk Yur­
du haline gelmesine zemin hazırlamıştır.
Selçuklular tarafından Anadolu'nun fethedilmesinin akabinde Sır­
Derya ve Maveraünnehr'de kalan diğer Oğuz Boyları da buraya akma­
ya başlamışlardır. Bir biri ardınca gelen bu göç dalgaları, Anadolu'nun
sathına yayılmış ve bu yeni vatan coğrafyasına yerleşmişlerdir. Yeni bir
vatana kavuşan Türkler, burada birçok köy ve kasaba kurmuş, kurduk­
ları bu köy ve kasabalara kendi isimlerini vermişlerdir (8 l. Anadolu'ya

(4) W.Barthold, Moğol İstilasına Kadar Türkistan (Çev. Hakla Dursun Yıldız), İstanbul 19 1 , 241 .
8
(5) Osman Turan, Türk Cihan Hakimiyeti Mefkuresi Tarihi, İstanbul 1979, 217 ; Barthol<l, 24 1.
(6) Bkz. Türk Cihan Hakimiyeti. 2ı 8.
(7) Türk Cihan Hakimiyeti, 2ı9.
(8) Gen. Bil. İç. Bkz. Mustafa Kafalı, "Anadolunun Fethi ve Türkleşmesi" Tarih Boyunca Ana<lo­
lu'da Türk Nüfus ve Kültür Yapısı, Ankara ı995, 23-28.