Page 81 - Microsoft Word - orjinal

SUBHø RECEB MAHMESÂNÎ 81

Roma ømparatorlu÷u da÷ılınca, Roma hukukunun bazı hükümleri,
Avrupa’yı yakıp yıkan savaúçıların kanunlarına girmiú, âdetlerine
karıúmıútır. Daha sonra bu kanun ihmal edilmiú ve Ortaça÷ın sonların-
daki aydınlanma dönemine kadar ö÷retileri yenilenmemiútir.
Genel olarak modern Avrupa kanunlarının büyük bir ço÷unlu÷u,
Roma hukukundan etkilenmiú; toplumun geliúmesine, zamanın ve özel
durumların gere÷ine uygun olarak bazı de÷iúiklikler yapılmakla birlik-
te, bu kanun esas almıútır. Avrupalıların, selefleri Romalılardan miras
aldıkları belki en önemli úey, borçlar hukuku alanındaki genel prensip-
lerdir. Roma hukukunun son dönemlerinde ortaya konan bu prensiple-
rin, günümüz modern kanunların ço÷undaki prensiplere çok yakın
oldu÷u görülür.
Son olarak; 12 Levha Kanunu’ndan beri Roma hukukunun ve dev-
letin çıkarmıú oldu÷u medenî kanunlardan oluúan modern hukukun
135
dinle bir alakası yoktur. Gördü÷ümüz üzere bu øslâm hukukunun
hilafına bir durumdur.

B. Napolyon Kanunu
Fransa, Ortaça÷ın son dönemlerinde Avrupa’da hüküm süren
anarúinin kurbanı idi ve bölgeleri düzen, âdet ve gelenekler bakımın-
dan kısımlara ayrılmıútı. Hukuk alanında da, durum aynıydı. Bu açı-
dan Fransa iki büyük bölüme ayrılmaktaydı. Birincisi, örfî hukuk bel-
136
deleri diye isimlendirilen kuzey bölgesi; ikincisi ise, Roma huku-
137
kundan etkilenmesi sebebiyle müdevven hukuk beldeleri diye isim-
lendirilen güney bölgesi.
Merkezi devlet otoritesi güçlenip, içte bütünlü÷ü sa÷layınca, farklı
âdetlerin ve çeúitli kanunların birleútirilmesine ihtiyaç duyulmuútur.
Bu zor iúi, Napolyon yerine getirmiú ve bunun için bir komisyon oluú-
turarak kendisi baúkanlı÷ını yapmıútır. Bu komisyon, 1804 yılında
yayınlanan meúhur Napolyon Kanunu’nu veya Fransa Medenî Kanu-
nu’nu tedvin etmiútir. Bu kanun, modern Avrupa’da tedvin edilen ilk

135 Daha sonra, øslâm Hukukunun Roma Hukukuyla øliúkisi baúlı÷ı altında incelene-
cektir.
136 Pays de droit coutumier.
137 Pays de droit écrit.