Page 11 - Türk Ortodoks Patrikhanesi

2 Dr. Mustafa BAŞ

arasını açmış ve bu mücadele bağımsız bir patrikhane kurulmasına atıla­
cak adıma zemin oluşturmuştur.
Türk Ortodoks Patrikhanesi'nin kuruluşundan günümüze kadar ge­
çen süreçteki faaliyetleri ile ilgili olarak yapmayı planladığımız bu ça­
lışma giriş ve dört bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde konunun
seçimi, sınırları, kaynaklan ve metot hakkında bilgi verilerek Hıristiyan­
lığın Türkler arasında yayılışı ve Hıristiyanlığı kabul eden Türkler i n du­
'
rumu konu edilmekte; bu Türk boylarının Anadolu'ya gelişleri ve yer­
leşmeleri anlatılmaktadır.
Birinci Bölümde; Kurtuluş Savaşı esnasında Türk Ortodoksları ko­
nu edilmektedir. Bu bölümde Anadolu'daki Hıristiyan nüfus ve bunla­
rın arasında Türk asıllı olanlar, Fener Rum Ortodoks Patrikhanesi ve bu
dönemdeki siyasi faaliyetleri, Yunan İşgaline ve Fenerin siyasi faaliyet­
lerine karşı olan Hıristiyan gruplar, Papa Eftim'in faaliyetleri ve Türk
Ortodoks Patrikhanesinin kuruluşu ele alınmaktadır.
İkinci Bölümde; Türk Ortodoksların Cumhuriyet ilanından sonraki
durumları ortaya konulmaya çalışılmaktadır. Bu çerçevede Papa Eftim
ve Fener ile olan mücadelesi, Fener' in yeni hükümetle diyaloga girme
çabaları, Eftim'in Patrik Vekili tayin edilmesi ve azli, Kayseri' de kuru­
lan Patrikhanenin İstanbul' a taşınması ele alınmaktadır. Y u nanistan ile
nüfus mübadelesinin yapıldığı yıllar ve Patrikhanenin cemaatini kaybet­
mesi, Türk Hükümetleri ile ilişkileri ve Fener ile olan mücadeleleri in­
celenmektedir.
Üçüncü Bölümde; Türk Ortodoks Patrikhanesinin İnanç ve uygula­
maları ele alınmaktadır. Bu bö.lüm içerisinde, Türk Ortodoksların inanç
esasları, dini ayin ve ibadetleri, uygulamaları ve mabetleri incelenmek­
tedir. Mabetler konusuna bağlı olarak Kilise Kurulları, Kilisede ibadet
ve usulleri gibi konular da işlenmektedir.
Dördüncü Bölümde; Günümüzde Türk Dünyası ve Türk Ortodoks
Patrikhanesi konusu işlenmektedir. Bu bölüm içerisinde, günümüz
Türk dünyasının dini durumu, Müslüman ve Hıristiyan Türk boyları in­
celenmekte, Ortodoksluk anlayışı ve milli patrikhaneler konusu ele
alınmakta, Hıristiyan Türkler üzerinde hegemonya oluşturmaya çalışan