Page 8 - Türk Ortodoks Patrikhanesi

ÖNSÖZ

Tilrk Milleti'ni tarih içinde etkisi altına almaya çalışan değişik dini
inanışlar olmuştur. Dini geleneklerine sıkı sıkıya bağlı olan Tiirk Milleti­
nin, Müslüman olmadan önceki inanışları dikkate alındığında inançlarının
temelinde vahye dayalı unsurların bulunduğu inkar edilemez.
Yahudilik ve Hıristiyanlık, İslamiyet'in kabulünden önce Türklerin
arasında yayılma çabası içine giren dinlerden olmuştur. Rusya Steplerin­
den Balkanlara gelen ve buradan Bizans'a akınlar düzenleyen A v arlar,
Kumanlar, Peçenekler, Uzlar gibi Türk Boyları Bizans Devletinin entri­
kaları neticesinde yenilmişler, Hıristiyanlaştırılarak Anadolu'nun değişik
yerlerine, özellikle de İslam Ordularının akın yaptığı sınır boylarına yer­
leştirilmişlerdir.
Selçuklu ve Osmanlı döneminde Hıristiyanlığı benimsemiş olarak
dil, örf ve adetlerinde değişiklik olmaksızın varlıklarını sürdüren bu in­
sanlar, Kurtuluş Savaşı yıllarında da Y u nan Ordusuna karşı Türk Ordusu­
nun yanında yer almışlardır. Ankara' da yeni kurulan Hükümete çektikle­
ri telgraflarla, işgal ordularını destekleyen ve Türk Devletinin bölünme­
sini ve yıkılmasını hedefleyen Fener Rum Ortodoks Patrikhanesi ile iliş­
kilerini kestiklerini deklare etmişlerdir. Milli Devlet'i ve Orduyu destek­
lemek amacıyla teşkilatlanmışlar ve Kayseri'de yeni bir patrikhane kur­
muşlardır. Ancak, savaş sonrasında Lozan Anlaşması ile kararlaştırılan
mübadele cemaatlerini kaybetmelerine sebebiyet vermiştir. Anadolu'da­
ki cemaatlerini kaybetmesine rağmen bu Patrikhane, İstanbul'a taşınarak
Fener Rum Ortodoks Patrikhanesi ile olan mücadelesini aksatmaksızın
devam ettirmiş, varlığını günümüze kadar sürdürmüştür.
Anadolu' daki Ortodoks Hıristiyan Türkler ve kurdukları Patrikhane
hakkında bazı çalışmalar yapılmıştır. Bu çalışmalarda Türk Ortodoksların
tarihi, Anadolu'daki Hıristiyan Türk toplulukları, tarihi kökenleri, kültü­
rel özellikleri gibi hususlarla ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu konu, 20