Page 26 - islam tarihi ve tarihcileri.indd
P. 26
26 | Ahmet Emin
İBN-İ ŞİHAB EZ- ZÜHRİ
Nesebinin, Zühre oğullarına ulaşmasından da an-
laşıldığı gibi Mekke'lidir. Tam ismi, Muhammed bin
Müslim bin Ubeydullah bin Abdullah bin Şihabdır.
Dedesi Abdullah b. Şihab, Bedir'de Müşriklerin safın-
da savaştı. Uhud savaşında da, eğer Resulullahı görürse
onu öldürmeye veya onu öldürmeden ölmemeye ant
içmiş savaşçılardan biriydi. Abdullah bin Şihab ez-
11
12
Zühri’ de, Resulullah’ı alnından yaralayan kimseydi.
İbn-i Şihab ez-Zührî’nin babası Müslim ise, Emevilere
karşı İbn-i Zübeyr ile beraberdi. Bu hadiseden sonra
Muhammed bin Şihab ez-Zührî, Emeviler tarafına geç-
ti. Abdulmelik, Hişam, Ömer bin Abdulaziz ve diğer
halifelerle beraber oldu ve Şam'ı kendisine yurt edindi.
Fakat Hicaz'a gidip geliyor, halifelerle arkadaşlık edi-
yordu. Öyle ki onun hakkında Makhul, "Eğer kendi-
sini halifelerin sohbeti ile ifsat etmeseydi Zühri iyi bir
adamdı." demektedir.
Devrinin alimleri, çoğunlukla ilimlerini tedvin
etmekten kaçınırlarken İbn-i Şihab ez-Zühri ilmini ted-
vin etmiştir. Zühri, "Kimse bu ilimde benim neşrettiği-
mi neşretmedi, benim gayret ettiğim gibi gayret etme-
di." demektedir.
Hadisin toplanması ve tedvini hususunda gayet
ciddi idi. O, Kureyşten dört önemli kimseyi tanıdığı-
nı, bunların Said bin Müseyyeb, Urve bin Zübeyr, Ebu
Seleme bin Abdurrahman, Ubeydullah bin Abdullah
bin Atabe olduğunu söylemektedir. Onun hakkında,
"Zühri meclise en erken girer ve en son çıkardı. Girdiği
mecliste genç, yaşlı ve ihtiyar hiç bir kimse bırakmadan,
hepsine haberleri sorardı, öyle ki utangaçları bile ko-
11 İbn-i Kuteybe, El Maarif
12 İbn-i Hişam