Page 95 - Türk Ortodoks Patrikhanesi
P. 95

86                                            Dr. Mustafa BAŞ

          İstimat  Zihni'nin mebus  seçilmesi  için  Papa  Eftim tarafından  Başba­
          kanlığa bir mektup yazılmış, mektupta talep edilen hususlarla ilgili ola­
          rak Cumhuriyet  Halk  Partisi mıntıka müfettişlerince konu  incelenerek
          genel  sekreterliğe, oradan da Başbakanlığa bildirilmiştir 08 l.
             Papa Eftim,  1 2   Haziran 1 9 35 tarihinde çıkarılan ve devletin tanımış
          olduğu sekiz dini cemaat liderlerinin umuma açık yerlerde dini kisve­
          leriyle dolaşabileceklerinin istisna edildiği kararnamede dini kisvesi ile
          umuma açık yerlerde  dolabilecek  ruhani  liderler  arasındaki  yerini al­
          mıştır (79l.  1 3   Mart 1964 gün ve l 1 6 60 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Pa­
          pa  Eftim  bu  kararnameden  istisna  edilmiş  ve  bu  muafiyet  Müstakil
          Türk Ortodoks İstanbul Başpiskoposu Turgut Erenerol'a tanınmıştır< 80) .
             Türk  Ortodoksların,  Atatürk'ün  ölümünden  sonra  kurulan  hükü­
          metlerle de ilişkileri iyi olarak devam etmiştir. İkinci Dünya Savaşının
          çıktığı dönemler ise, Türk Ortodoks Patrikhanesinin yıldızının sönmeye
          başladığı dönemlerdir. Bu dönemde Türk Ortodoks Patrikhanesi ile Fe­
          ner arasında özellikle Balıklı  Rum Hastanesi ve Galata'daki kiliselerin
          iadesi konusu sık sık gündeme gelmiştir.  Bu konu, Hükümetçe de ya­
          kından takip edilmiş;  1946  yılı  Nisan-Mayıs aylarında bu konularla il­
          gili olarak Rumca gazetelerde çıkan haberler, önemine binaen tercüme
                                            �
                                                            8ı
          edilerek Başbakanlık Özel  Kalem Müdü lüğüne verilmiştir< ı.
             Rumca Gazetelerde çıkan bu haberler ve hastanenin Hükümet için
          problem olmaya başlaması  üzerine Başbakan  Şükrü  Saraçoğlu, Türk­
          Yunan dostluğunun pekiştirilmesi için Balıklı Rum Hastanesinin Fener
          Patrikhanesine iade edilmesini Papa Eftim'den istemiştir.  O da, Türk­
          Yunan  dostluğuna  inanmadığını,  ancak  hastaneye  de  ihtiyacı  olmadığı
          için isterse Hükümetin alabileceğini  söylemiştir (82 l.
             1949  yılında Athenegoras'ın Fener Patriği  olarak Türkiye'ye gele­
          rek göreve başlamasından sonra Türk Ortodoks Patrikhanesi ile Hükü-
          (78)  Bkz. B.C.A. 030.01-134.873.2.
          (79)  Jaschke, "Die Türkisch Ortodoks Kirche", XXXI/, XXXl/126
          (80)  Bkz. Süleyman Yeşilyurt, Türk Hıristiyanların Patrikhanesi, Ankara 1995, ı81.
          (8ı)  Bkz. B.C.A. 030.01-101.623.9 ; 030.01-101.623. 1 0 Ek:9-16.
          (82)  Jaschke, "Die Türkisch Ortodoks Kirche", XXXl/127.
   90   91   92   93   94   95   96   97   98   99   100