Page 90 - Türk Ortodoks Patrikhanesi
P. 90
Türk Ortodoks Patrikhanesi 8 1
B - TÜRK ORTODOKS PATRİKHANESİ VE
TÜRKİYE CUMHURİYETİ DEVLETİ İLE İLİŞKİLERİ
Türk Ortodokslarının, Türkiye Cumhuriyeti Devleti ile ilişkileri,
Kurtuluş Savaşı yıllarına rastlamaktadır. Anadolu'nun işgal edildiği yıl
larda Fener Rum Ortodoks Patrikhanesi, Anadolu'daki Ortodokslardan
işgal kuvvetlerinin yanında yer almalarını istemiştir. Fener Patrikhane
sinin bu talimatına rağmen, vatansever birçok Ortodoks, bu emre karşı
çıkmış ve Ankara' da yeni oluşturulan hükümetin yanında olduklarını
çektikleri telgraflarla ortaya koymuşlardır. Bu mücadelede de önderli
ği Papa Eftim yapmıştır.
Kayseri'de Zincidere Manastırında düzenlenen Anadolu Türk Orto
doksları kongresi ve arkasından da Bağımsız Türk Ortodoks Patrikhane
sinin kurulması üzerine Papa Eftim, Ankara'daki yeni Hükümet adına
hareket eder gibi Anadolu Türk Ortodokslarının Türk Ordusuna karşı
ayaklanmalarını önlemiştir. Aksiyon Dergisinde "Sürgündeki Hıristiyan
Türkler" başlıklı yazısında Ercan Yavuz, Yozgat'lı olması hasebiyle
'
Çerkez Ethem i n Papa Eftim i , Atatürk ile tanıştırdığını; onun da Sivas
'
Kongresinden önce kendisini Sivas'a davet ederek görüş alışverişinde
bulunduğunu, ulaştığı bu bilginin Patrik Vekili Selçuk Erenerol tarafın
dan da teyit edildiğini bildirmiştir (63) .
Fener Patrikhanesi. Papa Eftim'in işgal yıllarında yaptığı çalışmala
rı zararlı görmüş, İstanbul Hükümetinden tutuklatılmasını talep etmiş,
ancak bu emir Keskin Kaymakamı Avni Bey tarafından yerine getiril
memiştir (64) . Kurtuluş Savaşı esnasinda Fener Patrikhanesinin yabancı
basın ajanslarınaAnadolu'daki Hıristiyanlara soykırım uygulanıyor şek
lindeki iddialarına karşın o, Fener' in dini siyasete alet ettiğini ileri sü
rerek gazetecileri Anadolu 'ya davet etmiştir. Yabancı gazeteciler ile
yaptığı görüşmede de; Türklerin Hıristiyanları öldürdüğü iddialarının
asılsız olduğunu, öldürülenlerin Milli Hükümete ve Türk Milli davası
na ihanet edenler olduğunu, mahkemede yargılanıp idam edilenlerin ço
ğunu ise Müslüman Türkler' in teşkil ettiğini, Akdağmadeni, Konya gi-
(63) Ercan Yavuz, "Sürgündeki Hıristiyan Türkler" Aksiyon Dergisi,17-23 Ocak 1998, Sayı: 163. 28.
(64) Cihangir, 34-35