Page 209 - Türk Ortodoks Patrikhanesi

200 Dr. Mustafa BAŞ

vuzlar (Gökoğuzlar) olmak üzere, Çuvaşlar, Hakaslar, Yakutlar gibi Türk
boylarının bütün milli özelliklerini koruyarak bu güne geldikleri görül­
müştür. Türkiye Cumhuriyetinin, aralarında kan ve tarihi bağlar bulunan
bu topluluklarla diyalogu kaçınılmaz bir hale gelmiştir. Globalleşen dün­
yamızda bu Türk Boylarının arasında tesanütün sağlanması, öz benliklerin­
den uzaklaşmalarının engellenmesi için bir birliğin oluşturulması gereği
de ortaya çıkmıştır. Bu birliğin oluşturulmasının önemi, Türk Dünyasına
yönelik olarak 1993 yılında başlatılan Türk Dünyası Kurultaylarında da
devamlı olarak gündeme getirilmiştir.
Fener Rum Ortodoks Patrikhanesinin, Ortodoks Hıristiyanlar arasında
birlik oluşturarak Türkiye'yi kuzeyden kuşatma altına almaya çalıştığı hu­
susu son yıllarda sıkça gündeme getirilmektedir. Ortodoks Aleminde olu­
şabilecek bu faaliyetin önüne geçmek için Hıristiyan Türk Dünyası arasın-
. da bir birliğin ve dayanışmanın sağlanması gerekmektedir.
Türk Ortodoks Patrikhanesi, Türk Devlet ve T o pluluklarına mensup
Hıristiyan Türk Boylarından Türkiye'ye gelen insanlar ve öğrencilerle im­
kanları ölçüsünde ilgilenmektedir. Bu çalışmaların, Türk Ortodoks Patrik­
hanesini anılan kimselerin üzerinde etkili kılacağı düşünülse de, Fener Rum
Ortodoks Patrikhanesi veya Moskova Rus Ortodoks Patrikhanesinin ken­
dilerine bağlı olarak varlıklarını devam ettiren Türk boylarının kendi kont­
rollerinin dışına çıkmasına izin vermeyeceği gerçeği de gözden uzak tutul­
mamalıdır.
Genel olarak milli kiliseler birliği şeklinde bir yapılanması olan Orto­
doks dünyasında, Türk Ortodoks Patrikhanesinin de yerini almasının, güç­
lendirilmesinin ve Hıristiyan Türk birliğinde öncülük yapabilecek konuma
kavuşturulmasının yerinde olacağı kanaatindeyiz. Güçlendirilmiş Türk Or­
todoks Patrikhanesinin, gerek Türk Dünyasındaki Hıristiyan Türklere, ge­
rekse Anadolu'dan Yunanistan'a, oradan da değişik Avrupa Ülkelerine da­
ğılmış bulunan mübadil Anadolu'lu Hıristiyan Türklere yönelik önemli fa­
aliyetler yürütebileceği, Hıristiyan Türk Kiliseleri birliğini oluşturacağı
inancını taşımaktayım. Bu oluşuma büyük ihtiyaç olduğu da ortak bir bek­
lenti halini almıştır.