Page 157 - Türk Ortodoks Patrikhanesi
P. 157
148 Dr. Mustafa BAŞ
kandan pay alır. Kendisini kutsayan Ruhsal Başkan ve diğer episkopos
lara da ten ve kandan payı o verir. Ayinin bitimini ise yeni episkopos
yapar ( l 26) .
ı- "Önceden Kutsu, Kutsal Ayin" Y a pılışı
Bu ayin yalnız büyük perhizin hafta arası, Çarşamba ve Cuma gün
leri veya hafta arasına gelen yortularda yapılır. Hristos'up doğuşundan
kırk gün sonra gelen Heykele Giriş Yortusu eğer büyük perhize rastlar
sa, o gün öncül kutsu ayin yapılmaz. Yine Müjde Yortusu hangi güne
rastlarsa o günde de öncül kutsu ayin olmaz. Bu ayine öncül kutsu ayi
ni denilmesinin sebebi, ayinde sunulan bahşışların daha önceden başka
ayinde kutsandığı için bir değişim kabul etmemesidir. Öncül kutsu ayin
daima sabah ve akşam ibadetleri yapıldıktan sonra yapılır. Kutsal perhiz
ve oruç tutulan güne hürmeten yapılan ibadetlerle oruç tutulmuş, gün
tamamlanmış sayılır. Bu ayinde, yası temsilen ruhaniler siyah elbise gi
yerler. Kutsal sofra ve başka yerler siyah örtülürler.
Bu tören de kutsulanmış ekmek sunulur. Kutsanmış ekmeğin hazır
lanışı şöyledir:Bu ayinde kullanılan ekmek, Cumartesi ve Pazar günle
ri yapılan ayindeki kutsal ekmek gibi çıkarılarak kutsal tepsiye bir ara
da konulur. Bu ayinde ekmekler kutsanırken, "bu ekmekleri" denilme
yip, "bu ekmeği" denilmesi gerekir. Ekmeklerden o gün için birisi par
çalanır. Parçalanan ekmek kutsal kadeh içine konulduktan ve sıcak su
eklendikten sonra ekmeği kutsayan, sağ eline kutsal kaşığı sol eline de
her bir ekmeği alır. Daha sonra kutsal kaşıkla kutsal kadehten aldığı kut
sal kanla ekmeklerin içini ıslatır ve özel kabına koyar.
Diyakos, "kutla ya buyurman" diyerek ayini başlatır. Ayin esnasın
da mezmurdan parçalar okunur. Bunları zaman zaman cemaat ve papaz
gizli, bazen de papaz gizli cemaat aşikar okurlar. Duaların okuması de
vam ederken papaz ve diyakos yalnız; "Rab Tanrı 'ya yalvaralım. Ya
Rab İsius Hristos Tanrımız Eren babalarımızın duası ile bize acıma ey
le" diyerek elbiselerini giyerler. Ön durağa gelerek kutsal kaplan hazır-
( 126) Bkz Türk Ortodoks Patrikhanesinden Alınan Üç Sınıf Ruhsal Kademenin Yapılış Törenleri ile
ilgili broşür, s. 1 - 9.