Page 74 - Hz_ibrahim
P. 74

72  Prof. Dr. Mustafa ERDEM                                                                                                    Hz. İBRAHİM  73



                                                 190
           “…Ben seni insanlara önder yapacağım…” ifadesiyle Cenab-ı                     sadakat ve teslimiyet sonrası bütün bu imtihanlardan başa-
           Hakk onu peygamber olarak görevlendireceğini bildirmiş fa-                    rıyla  çıkmıştır.  Hatta  İbn  Abbas’tan  nakledilen  bir  rivayete
           kat bu görevin birtakım denemelerden sonra olacağını hatır-                   göre Hz. İbrahim, bu İslam dinî geleneğinde imtihan edilip de
                                                                                                                                              192
           latmıştır. Hz. İbrahim kendinden önceki diğer peygamberler                    hepsini tam olarak başaran tek kişi olarak gösterilmiştir.
           gibi, önce çeşitli şekillerde imtihana tabi tutulmuştur. Bakara
           suresinin 2/124. ayeti kerimesinde Cenab-ı Allah, “Hani, İb-                  Hz. İbrahim’in imtihanının peygamber olarak görevlendiril-
           rahim’i Rabbi birtakım kelimelerle imtihan etmişti de o bunla-                mesinden önce mi yoksa sonra mı olduğu konusunda çeşitli
                                                                                         görüşler açıklanmıştır. Razi’nin Kâdı’dan naklettiği bilgilere
           rı tamamlamıştı…” şeklinde buyurarak onun imtihanlara tabi
                                                                                         göre Hz. İbrahim’in imtihanı onun peygamber olarak görev-
           tutulduğunu ve bu imtihanlarda başarılı olduğunu belirtmiş-
                                                                                         lendirmesinden  öncedir.  Sebebin  neticeden  önce  geleceği
           tir.
                                                                                         kuralına  ve  aklın  prensiplerine  göre,  onun  imtihan  olması,
           Hz. İbrahim’in tabi tutulduğu imtihan ile ilgili olarak şunlar                imam  olmasının  sebebidir.  Yüce  Allah  Hz.  İbrahim’i  büyük
           söylenmektedir:                                                               sorumluluklarla imtihan etmiş, o bu imtihanı kazanınca onu

               1.  Atalarının taptıkları putlara tapmamıştır.                            nübüvvet  ve  risaletle  görevlendirmiştir.  Buna  karşılık  Hz.
                                                                                         İbrahim’in sorumluluklarının vahiy ile kendisine bildirildiği
               2.  Kavmi gibi ona itaat etmediği için Nemrud tarafın-
                                                                                         ve bundan sonra onun imtihan edildiğini savunanlar olmuş-
                   dan ateşe atılmıştır.
                                                                                            193
                                                                                         tur.  İmtihan olgusunu insan hayatının vazgeçilmezi olarak
               3.  Allah adına vatanını terk ederek başka yerlere hicret                 kabul etmemiz hâlinde  Hz. İbrahim’in de imtihana tabi tu-
                                                                                                               194
                   etmiştir.                                                             tulmuş olması gayet normaldir.
               4.  Malıyla canıyla denenmiştir.                                          Hz. İbrahim, içinde yaşadığı toplumun etkisine kapılmadan,
               5.  Eşleriyle denenmiştir.                                                onlar gibi batıl inanışlara düşmeden, saf fıtratının telkinleri-
                                                                                         ne kulak vermiş ve bunun üzerine Allah “Ant olsun ki biz onu
               6.  İlerlemiş yaşına rağmen çocuk sahibi olamamıştır.
                                                                                                                                                195
                                                                                         dünyada  (elçi)  seçtik,  şüphesiz  o  ahirette  de  iyilerdendir.”
               7.  Gördüğü bir rüya üzerine hiç tereddüt etmeden oğlu-                   buyurmuştur. Cenab-ı Allah, İbrahim’e “Müslüman ol.” demiş,
                   nu kurban etmek istemiştir.                                           o da “Âlemlerin Rabb’ine teslim oldum.”  diyerek bu davete
                                                                                                                              196
               8.  İbadet ve temizliğe dikkat etmiş, Allah’ın kendisine                  icabet etmiştir. Hamdi Yazır bu ayetin tefsirini yaparken şöy-
                                                                                         le demektedir: “Yemin olsun ki biz İbrahim’i dünyada seçtik,
                   yüklediği emir ve yasakları eksiksiz yerine getirmiş-
                     191
                   tir.                                                                  temizledik, terbiye edip kendimize dost edindik, büyük imam-
                                                                                         lığa, peygamberliğe seçtik. Şüphesiz o ahirette de salihlerden
           Kur’an-ı Kerim’de detaylı bir şekilde nakledilen bu imtihan
           şekillerinin çok ağır şartlar içerdiği ve beşer takatini zorladı-             192  İbn, Kesir, Tefsir, s. 2/530.
           ğı anlaşılmaktadır. Bütün bunlara rağmen o, gösterdiği sabır,                 193  Razi, Tefsir, s. 3/419.
                                                                                         194  bk. Bakara, 2/155; Mülk, 67/2.
           190  Bakara, 2/124.                                                           195  Bakara, 2/130.
           191  Razi, s. 3/410;  İbn Kesir, s. 2/528-533.                                196  Bakara, 2/131.
   69   70   71   72   73   74   75   76   77   78   79