Page 104 - Türk Ortodoks Patrikhanesi
P. 104
Türk Ortodoks Patrikhanesi 95
kışkırtan Fener Patrikhanesinin içyüzünü ve yıkıcı faaliyetlerini anlattı
ğı 4 Teşrinievvel 1 9 23 tarihli beyannamesinde Fener Patrikhanesi ile
mücadele sebeplerini anlatmıştır. Bu beyannamesinde; İncil' den örnek
ler vererek İstanbul'daki Rum cemaate, Fener'in tahrikleri ile yaptıkla
rı yanlışlıklarla ilgili 1 1 soru sormuş ve bunların yanlış olduğunu bildik
leri halde aynı yanlışlıkları yapmaya devam ettiklerini belirtmiştir.
Bu sorularında, İstanbul'da İşgal Kuvvetlerine niçin karşılama yap
tıklarını, niçin Rum Pontus Devletinin kurulmasına çalıştıklarını ve bu
faaliyetin ortaya çıkardığı problemleri, aslen Girit'li olan Meletyos'un
mason olduğunun Kudüs'ten Antakya'ya bütün kiliselerce bilindiği
halde niçin Patrik seçtiklerini, hükümete karşı niçin tavır aldıklarını di
le getirmiştir.
Papa Eftim, sorularında dile getirdiği bu yanlışlıkların, yan yana yıl
larca yaşamış olan insanların birbirine düşman ettiğini, bunun netice
sinde Anadolu'da Ortodoks nüfusun kalmadığını, bu uygulamanın Fe
ner'in hainliklerinin bir neticesi olarak ortaya çıktığını belirterek, aynı
hataların tekrar yaşanmaması için Ortodoksları, Fener Papazlarının
oyunlarına yeniden alet olmamaları hususunda uyarmıştır. Ayrıca bu be
yannamesinde, kendisi ile ilgili olarak ileri sürülen suçlamalara, Kurtu
luş Savaşı yıllarından itibaren yaptığı faaliyetleri anlatarak cevap ver
i
mişt r 0 05 J.
Her defasında Türk olduğunu söyleyen ve hükümete bağlılığını bil
diren Papa Eftim, Grigoryus' dan sonra Konstantin dışındaki patrik se
çimleri ile doğrudan ilgilenmemiş, buna rağmen dışarıdan takip etmiş
tir. Ancak Patrikhane ile olan sürtüşmesi son bulmamıştır. Fener Patrik
hanesi, Papa Eftim' i Galata Kiliselerini ve Balıklı Rum Hastanesini
haksız işgal ettiği gerekçesi ile mahkemeye vermiş, fakat bu girişimler
den sonuç alamamıştır. 1 9 40'lı yıllarda da bu sürtüşmeler devam etmiş
ve Rumca basılan gazetelere de konu olmuştur. Metapolitefsis Gazete
sinin 3 1 . 3. 1 9 46 tarihli nüshasında, "Papa Eftim Galata'daki Kiliseler
den uzaklaşmalıdır. Devlet otoritesi bu işe müdahale etmelidir." başlığı
(105) Bkz. Ergene, 144-1 8 5 ; Cihangir, 1 8 8-242.
(ı06) B.C.A. 030.01 . 101 .623.9/1-3.