Page 119 - Hz_ibrahim

116 Prof. Dr. Mustafa ERDEM Hz. İBRAHİM 117

şünmüş olmaları mümkündür. Ancak Vani Mehmed Efendi, Efendi “Mel’un, Allah’ın İbrahim’in atıldığı o büyük ateşi nasıl
gelişen bazı olayları öne sürerek Hz. İbrahim ile Nemrud’nun gül bahçesine ve soğukluğa dönüştürdüğünü görmüş, O’nun
Tanrı olamayacağı konusunda aralarında yaşanan ve Kur’an-ı zorunlu olarak değil kendi dilemesi ve kudretiyle fail olduğunu
anlamıştır. Bu yüzden içindeki şüpheyi bastıramadığından şa-
Kerim’de de yer alan tartışmasının Hz. İbrahim’in ateşten
342
kurtulduktan sonra olduğunu iddia etmektedir. şırdı ve tartışmaya son verdi. Tanrılık iddiasıyla sınırı aşan za-
limlerden olduğu için verecek cevap bile bulamadı.” 346 demiştir.
Vani’ye göre Hz. İbrahim ile Nemrud arasındaki tartışmanın
sebebi kısaca şöyledir: Hz. İbrahim ateşten kurtulduktan son- Nemrud ve kavminin ileri gelenleri, bir bayram günü putların
kırılmasından sorumlu tuttukları Hz. İbrahim’i delilsiz olarak
ra Şam’a göç ederek yerleşmiş ve bu arada büyük bir kıtlık
cezalandırmayı uygun görmemiş, suçunu insanların huzu-
olmuştur. Buna karşılık Nemrud önceden tedbir alarak depo-
runda itiraf ettirmek istemişlerdir. “O hâlde, onu, insanların
larını bol miktarda buğday ile doldurmuştur. İnsanlar ihtiyaç-
gözleri önüne getiriniz. Olur ki, onlar da kendisinin aleyhinde
larını karşılayabilmek için onun huzuruna çıkmak zorunda
347
şahitlik ederler! dediler.” ayeti kerimesinden de anlaşıldı-
kalmış, Nemrud’da huzuruna çıkan herkese “Rabb’in kim?”
ğı gibi Hz. İbrahim kalabalık bir topluluk içinde Nemrud’un
diye sorunca, oradakiler “Rabb’im sensin” cevabını vermiştir.
huzuruna çıkartılmıştır. Hz. İbrahim’in ateşe atılması konu-
Buğday almak için onun huzuruna çıkmak zorunda kalan Hz.
sunda yaptığımız değerlendirmelerde de görüleceği üzere
İbrahim’e de aynı soru sorulmuş, o da diğerlerinden farklı
Hz. İbrahim herkesin huzurunda sorgulanmıştır. 348 Hz. İbra-
olarak “Rabb’im Allah’tır.” demiştir. Bunun üzerine Nemrud
him onun yaptıklarının yanlış ve cehalet olduğunu, bu batıl
kral olmasından kaynaklanan sahip olduğu güç ve bu gücü
ve yanlışlardan vazgeçmesi gerektiğini söylemiştir. Buna çok
tetikleyen gurur ve kibir sayesinde Hz. İbrahim ile tartışmaya
bozulan ve kızan Nemrud, Hz. İbrahim’e ne demek istediğini
343
başlamıştır.
sormuştur. O da; Nemrud ve kavminin Allah’a şirk koştukla-
Hz. İbrahim’in Nemrud ile Allah hakkında tartışması her ne rını, onun insanları batıla çağırdığını, onların kendi gücüne/
kadar böyle bir sebep ile delillendirilse ve bazı kimseler de otoritesine tapmaları gerektiğini ve kendisini tanrı olarak
bu konuda benzer görüşler açıklasa da bu olay, Hz. İbrahim’in kutsayıp kabul etmelerini söylediğini, oysa bunların şeytan
putları kırmasından sonra ve ateşe atılmasından önce yaşan- işleri olduğunu belirterek onu uyarmıştır. Bunun üzerine
mıştır. Nitekim Ebussuud Efendi, Hz. İbrahim’in putları kır- Nemrud, peki sen neye tapıyorsun ve benden başka tanrın
dıktan sonra tutuklandığını, ateşe atılmasından önce de bu var mı? Senin ve babanın rızkını ben verdiğim hâlde benim
344
tartışmanın yaşandığını nakletmektedir. Süddi ise, genel dinimden nasıl çıkabilirsin? diye sorunca; Hz. İbrahim, onun
bu cüretine ve sözüne çok kızmış “Yalan söyledin ey Allah’ın
olarak bilinenlerden farklı olarak bu tartışmanın Nemrud ile
Hz. İbrahim arasında, onun ateşten çıktığı gün yapıldığını ve düşmanı!” diye karşılık vermiştir. Hz. İbrahim, onun Tanrı
345
yanlarında kimsenin olmadığını söylemiştir. Vani Mehmed olmadığı ile alakalı olarak ona ve yanındakilere hem onların
342 Vani, s. 152.
343 Vani, s. 152-153. 346 Vani, s. 154.
344 Ebussuud, s. 1/563. 347 Enbiya, 21/61.
345 İbn Kesir, Kısas, s. 1/129; Şihava, s. 2/126; Mahmud, s. 135-136. 348 Köksal, Peygamberler Tarihi, s. 1/154-155.