Page 84 - Türk Ortodoks Patrikhanesi
P. 84

Türk Ortodoks Patrikhanesi                                75

          adamları  tarafından  Türk  Hükümetinin  el  altından  desteklediği  bir
          komplo şeklinde yorumlanmıştır.  Bu haberler üzerine Papa Eftim, ko­
          nunun Türkiye ile Yunanistan arasında bir krize sebep olmasından çeki­
          nerek, mücadelesini dışarıdan devam ettirmeye karar vermiş ve kontro­
                                                48
          lü altında bulunan Patrikhane' den ayrılmıştır< l.
              Papa Eftim'in patrikaneyi terk etmesinin üzerine  1 3   Aralık  1 9 23 'te
          VII. Grigorius patriklik makamına geçmiştir. Yapmış olduğu açıklama­
          da Türkiye Cumhuriyetine sadık kalacağına söz vermiş, Mustafa Kemal
          Atatürk de ona bir telgrafla teşekkür etmiştir.  Gregorius ayrıca kilise­
                                                        49
          lerde Cumhuriyet için dua edileceğini de va'd etmiştir< l. Bu gelişme­
          ler üzerine Patrikhaneyi terk eden Papa Eftim, aynı zamanda Patrikha­
                                       5
          ne Vekilliğinden de istifa etmiştir< Dl.

             4- Türk Ortodoks Patrikhanesinin İstanbul'a Taşınması
             Fener Patrikhanesini  terk  eden Papa Eftim,  mücadelesinden  vaz­
          geçmemiş, Beyoğlu Tarlabaşı'nda misafir olarak kaldığı  evde yapması
          gereken  mücadelenin  nasıl  olması  gerektiğini  düşünmeye  başlamıştır.
          Bu dönemlerde, Galata'daki Ortodoks Cemaatin başkanı  olan  Damya­
          nos  Damyanidis  ile  Fener Patrikhanesi arasında, daha önceden  azledi­
          len Patrik Meletyos'un  seçimini usulsüz olduğu gerekçesi ile kabul et­
                                                         5 1
          memesi  ile başlayan sürtüşme ileri boyutlara ulaşmıştır< l.  Fener Pat­
          rikhanesi, aracılar vasıtasıyla bu  konularda,  Papa Eftim'den yardım  is­
          temiştir. Papa Eftim, kendisine gelen aracılardan umumi vekaletname
          alarak Damyanos Damyanidis ile görüşme yapmış ve onun Galata Ce­
          maati  Başkanlığından  istifa  etmesini  sağlamıştır.  Bu  anlaşmazlığın


          (48)  Tanin, 10 Kanunuevvel 1923 (1339). Bu konuda geniş bilgi için bkz Ergene, 90-104 ; Cihan­
             gir,  133-147. Papa Eftim'in patrikhaneden  ayrılması  hususunda Jaschke, 9 Aralıkta Anka­
             ra'dan gelen bir emir üzerine lstanbul Polisinin onu binayı terk etmeye zorladığını, çıkmamak
             için ayın onunda Hükümete, on ikisinde de istiklal Mahkemesine baş vurduğunu; ancak sonuç
             alamadığını belirtmiştir. Bkz. Jaschke, "Die Türkisch Ortodoks Kirche", XXXJ/ 122.
          (49)  Tanin,  14 Kanunuevvel  (Aralık)  1 9 23  (1 3 39) ;  Jaschke, "Die Türkisch  Ortodoks  Kirche".
             XXXl/122.
         (50)  Bkz. Ercan 424-425.
         (51 )  Cihangir, 148-149.
   79   80   81   82   83   84   85   86   87   88   89