Page 87 - Hz_ibrahim

84 Prof. Dr. Mustafa ERDEM Hz. İBRAHİM 85

219
kında yapılmış olması muhtemeldir. Onun bir hanif (tevhit çok sayıda ayeti kerime bulunmaktadır. Meryem suresi onun
ehli) olarak yerel kültür ve inanışlara aykırı yapmış olduğu babasıyla ilişkilerini toplu ve açık bir şekilde şöyle haber ver-
bu tebliğ, önce babası tarafından eleştirilmiştir. Hz. İbrahim mektedir: “Kitap’ta İbrahim’i an. Zira o, sıtkı bütün bir pey-
aldığı sorumluluğun gereği olarak taşlara ve taşlardan/ağaç- gamberdi. Bir zaman o babasına dedi ki: Babacığım! Duyma-
lardan yaptıkları putlara tapan ve batıl bir din mensubu olan yan, görmeyen ve sana hiçbir fayda sağlamayan bir şeye niçin
babasına ve kavmine “…sizin şu karşısına durup taptığınız taparsın? Babacığım! Hakikaten sana gelmeyen bir ilim bana
220
heykeller nedir?” diye sormuş, “Sen putları tanrı mı edini- geldi. Öyle ise bana uy ki, seni düz yola çıkarayım. Babacığım!
221
yorsun? Doğrusu ben seni ve kavmini açık bir sapıklık içinde Şeytana kulluk etme! Çünkü şeytan, çok merhametli olan Al-
222
görüyorum.” diyerek onu ve kavmini yanlış yolda, sapıklık lah’a asi oldu. Babacığım! Allah tarafından sana azap dokunup
içinde bulundukları için uyarmış, “Allah’a kulluk edin, O’na da şeytanın yakını olmandan korkuyorum.” Bunun üzerine
karşı gelmekten sakının. Eğer bilmiş olsanız bu sizin için daha babası ona: “Ey İbrahim! dedi. Sen benim tanrılarımdan yüz
hayırlıdır. Siz Allah’ı bırakıp birtakım putlara tapıyor, asılsız mü çeviriyorsun? Eğer vazgeçmezsen, ant olsun seni taşlarım!
sözler uyduruyorsunuz. Bilmelisiniz ki, Allah’ı bırakıp da tap- Uzun bir zaman benden uzak dur!” dedi. Babasının bu tehdidi
tıklarınız, size rızık veremezler. O hâlde rızkı Allah katında karşısında; “İbrahim: Selam sana (esen kal) dedi. Rabb’imden
arayın. O’na kulluk edin ve O’na şükredin. Ancak O’na döndü- senin için mağfiret dileyeceğim. Çünkü O bana karşı çok lütuf-
kârdır. Sizden de Allah’ın dışında taptığınız şeylerden de uzak-
223
rüleceksiniz.” diyerek tebliğ etmekle görevli olduğu Allah’ın
laşıyor ve Rabb’ime yalvarıyorum. Umulur ki (senin için) Rab-
dinine davet etmiştir. Hatta geçmiş toplulukların kendilerine
bime dua etmemle bedbaht (emeği boşa gitmiş) olmam. Niha-
tebliğ edileni yalan saymaları sonrası başlarına gelen felaket-
yet İbrahim onlardan ve Allah’tan başka taptıkları şeylerden
224
leri de hatırlatmayı ihmal etmemiştir. Buna karşılık babası
uzaklaşıp bir tarafa çekildiği zaman biz ona İshak ve Yakup’u
ve kavmi onu, devamlı surette kendi dinlerine ve tapındıkları
225
bağışladık ve her birini peygamber yaptık.”
putlara kulluk etmeye çağırmış ve onun Allah inancından ve
O’na kulluk etmekten vazgeçmesini istemiştir. Buna karşılık Ayeti kerimelerde öne çıkan hususlara bakılırsa Hz. İbrahim
Hz. İbrahim, onlara gayet açık bir şekilde kendisinin elinden babasının inanç hâlini şu dört hususu öne çıkararak eleştir-
tutup basiretini açan, ona kendisini tanıtan, onu doğru yola miş ve kendisine inanmasını istemiştir:
ileten Allah’tan uzaklaşmasının aklen ve fıtraten mümkün ol-
1. İşitmez, görmez, sana hiçbir faydası olmaz şeyle-
mayacağını söylemiştir.
re niçin tapıyorsun? Bu ifade ile putların işitmediği,
Kur’an-ı Kerim’de Hz. İbrahim’in babasıyla ilişkileri konusun- görmediği ve hiçbir fayda vermediği gerçeği hatırla-
da çeşitli surelere serpiştirilmiş vaziyette birbirine benzer tılmıştır.
2. Bana muhakkak ki sana gelmeyen bir ilim gelmiştir.
219 Maturîdî, 5/144.
O hâlde bana uy da seni dümdüz bir yola çıkarayım.
220 Mahmud, 119, 122.
221 Enbiya, 21/52. Kendisinin peygamber olduğunu ve insanları uyar-
222 En’am, 6/74. makla görevli bulunduğunu bildirmiştir.
223 Ankebut, 29/16-17.
224 bk. Ankebut, 29/18. 225 Meryem, 19/41-49.