Page 207 - Hz_ibrahim

204 Prof. Dr. Mustafa ERDEM Hz. İBRAHİM 205

ğun olmasını istediği anlaşılmaktadır. Hz. İbrahim yaşlılığın- düşün, ne dersin.” şeklindeki bir sorusuna cevap verebilecek
da, doğan ilk çocuğu onun ilk göz ağrısıdır. Üstelik bu çocuk, ve durum değerlendirmesi yapabilecek bir çocuğun üç yaşın-
başka bir çocuk umudu olmayan yaşlı bir babanın yanında on dan büyük olma ihtimali oldukça yüksektir.
dört yıl “biricik çocuk” olarak kalmıştır. Bütün bunlar dikkate
Karşılaşacağı tepkiyi bilmeden Hz. İbrahim’in rüyasını oğluy-
alındığında Hz. İsmail’in babası tarafından kurban edilmek
la paylaşması, onu bir emrivaki ile karşı karşıya bırakmamak,
istendiği gerçeği açığa çıkmaktadır. 642
sabrını ve tahammül gücünü test etmek için olsa gerektir. Hz.
Şibli, Kur’an-ı Kerim’in kimin kurban edilmek istendiğini ga- İsmail, babasının bir peygamber olduğunu ve peygamber-
yet açık beyan ettiğini ve bunun da Hz. İsmail olduğunu söy- lerin gördüğü rüyanın vahiy niteliği taşıdığını bildiğinden,
lediğini belirtmektedir. O, buna rağmen bazı müfessirlerin onun bu teklifini çok makul karşılamış ve “Emrolunduğun şeyi
648
647
Yahudilerin görüş ve iddialarını kabul etmelerini hayret ve- yap.” cevabını vermiştir. Hz. İbrahim ile oğlunun kurban
rici bulmaktadır. Şibli, Hz. İsmail’in babasının duası üzerine konusundaki istişaresinin onun görüşüne ve kanaatine baş-
dünyaya gelen ilk çocuğu olduğunu, Hz. İshak’ın doğumun- vurmak için değil, bu işe dayanıp dayanamayacağını öğren-
dan bahseden ayetlerin, Hz. İsmail’in kurban edilmesi hadi- mek için olduğu ileri sürülmüştür. 649
sesinden sonra indiğini, dolayısıyla kurban edilmek istenen
Hz. İsmail büyümüş, koşup oynayacak çağa gelmişti. O, babası
643
çocuğun Hz. İsmail olduğu görüşünü savunmaktadır.
yanlarına geldiği zaman çok mutlu oluyordu. Ancak son geli-
şinde Allah Hz. İbrahim’e oğlunu kurban etmesini emrettiği
e- Hz. İbrahim Rüyasını Oğluyla Paylaşıyor için onu kurban kesilecek yere götürmeden önce; “Oğlum! İp
“İşte o zaman biz onu uslu bir oğul ile müjdeledik. Babasıyla ve uzun bıçak al da şu vadiye odun toplamaya gidelim.” der.
beraber yürüyüp gezecek çağa erişince: ‘Yavrucuğum! Rüyada Odun toplanacak yere geldiklerinde Hz. İsmail babasını ol-
seni boğazladığımı görüyorum; bir düşün, ne dersin?’ dedi. O dukça düşünceli görmüş ve bunun sebebini merak etmiş-
da cevaben: ‘Babacığım! Emrolunduğun şeyi yap. İnşallah beni tir. Babası onun bu merakını gidermek, olayı bir oldubittiye
644 getirmemek veya oğluna karşı doğal ve samimi olmak için
sabredenlerden bulursun.’ dedi.” Hz. İsmail’in, babasının bu
ifadesi karşısındaki tutumunu değerlendiren müfessirler, gördüğü rüyayı anlatmış, bu konuda da herhangi bir baskı
650
onun emredileni yapabileceği bir yaşa, babasıyla yürüyebi- yoluna gitmemiştir. Hz. İbrahim’in gördüğü rüyayı oğluyla
lecek bir güce veya çalışacak ve imtihan olabilecek bir çağa paylaştıktan ve bu konuda onun fikrini sorduktan sonra onu
645
geldiği şeklinde yorumlamıştır. Bazı kaynaklarda kurban kurban etmek için böyle bir senaryo belirtmeye gerek yok-
edilme konusunu Hz. İbrahim’in oğlu ile konuştuğu zaman İs- tur. Zira Hz. İsmail zaten babasının kendisini kurban etmek
mail’in üç yaşlarında olduğu yazılmış ise de babasının “Bir istediğini öğrenmiş ve bu konuda ona itaat edeceğini haber
646
vermiştir.
642 Güç, İslam’da Kurban, s. 152.
643 Şibli, s. 1/110. 647 Saffat, 37/102.
644 Saffat, 37/101-102. 648 Vani, s. 146.
645 Maturîdî, s. 12/194. 649 Havva, s. 12/241.
646 Vani, s. 146. 650 Vani, s. 148; Kutub, s. 12/332.