Page 126 - Hz_ibrahim

124 Prof. Dr. Mustafa ERDEM Hz. İBRAHİM 125

rumak ya da yeniden kazanmak için olsa gerek, onu ateşe
atarak cezalandırmak ve böylece ondan kurtulmak istemiş-
HZ. İBRAHİM’İN ATEŞE ATILMASI
tir. Her ne kadar Hz. İbrahim’in ateşe atılması Tevrat’ta yer
Hz. İbrahim pek çok peygamberden farklı olarak kavminin
almasa da Kitab-ı Mukaddes dışındaki kitaplarda detaylı bir
helak olmasını istememiş ve bunun için beddua etmemiştir. şekilde anlatılmıştır. 373
Buna mukabil kendilerine peygamber gönderilen bütün top-
Hz. İbrahim’in ateşe atılması hususu İslam kaynaklarında
lumlar, getirilen dinî hükümlere karşı çıkmış, onları öldür-
farklı konularla birleştirilerek ele alınmaktadır. Bunlardan
mek istemiştir. Kavmi tarafından öldürülmek istenen pey-
birincisi onun putları kırması, diğeri ise Nemrud ile yaptığı
gamberlerden birisi de Hz. İbrahim’dir. 368
tartışma sonrasında olmuştur. Eğer ateşe atılma olayı putla-
Hz. İbrahim’in kavmi, onun ileri sürdüğü delilleri çürütmekde
rın kırılmasından sonra olsaydı, bundan sonra Hz. İbrahim’in
başarısız olunca kaba kuvvete başvurmuş, onu öldürmekten
Nemrud ile bir araya gelmesi mümkün olmayabilirdi. Eğer
başka bir çözüm yolu düşünememiştir. Toplumun ileri gelen-
ateşte yakma olayı bütün seçeneklerin tükenmesi sonucu
leri, kanaat önderi durumunda olanlar, onun anlattıklarında-
olduysa, kanaatimizce bu durum, Hz. İbrahim’in tanrılık ko-
ki gerçekleri bilip durdukları hâlde toplumsal gereklilik dola-
nusunda Nemrud ile tartışmasından sonra gerçekleştirilmiş
yısıyla ona imandan uzak durmuş ve onun hakkında verilecek
olmalıdır. Bu iki ayrı gibi görülen hususu, putların kırılmasın-
hükmün gerçekleşmesi için acele karar alınmasına öncülük
dan sonra Hz. İbrahim’in Nemrud’un huzuruna çıkarıldığı ve
etmiştir. Onlar, Hz. İbrahim’in getirdiği dini kabul etmeyerek,
orada gerçekleşen tartışmaların ardından yakılmak istendiği
kendi tanrılarını töhmetten kurtarmak için onun, azabın en
şeklinde birleştirmek de mümkündür. Nitekim Razi, bu hadi-
şiddetlisi olan yakılarak öldürülmesi noktasında kamuoyu 374
se sona erince “Doğrusu ben Rabb’ime hicret ediciyim.” diye-
369
oluşmasına katkı sağlamıştır. Bu teklif Kur’an-ı Kerim’de, rek ateşe atma eyleminin Hz. İbrahim ile kavmi arasındaki en
370
“Onu yakınız.” şeklinde çoğul ifadesi kullanılarak toplumun
son işlem olduğuna dikkat çekmektedir. 375
ortak dileği şeklinde ifade edilmiştir.
Hz. İbrahim’in kavminden bir kısmı, putların kırılmasını tan-
İslam kaynaklarının çoğunda Hz. İbrahim ile tartışan ve onun
rılarına hakaret olarak değerlendirilmesinden sonra onun
371
ateşe atılmasını isteyen kişinin tanrılık iddiasında bulunan
derhâl cezalandırılmasını istemiştir. Bunun üzerine o, kav-
372
kavminin lideri Nemrud olduğu belirtilmiştir. O, Hz. İbra-
minin inançlarının batıl, putlara tapmanın da ahmaklık oldu-
him’in ortaya koyduğu akli delilleri çürütemediği için kav-
ğunu açıklamış, Nemrud ve yanındakiler ona karşı fikir ileri
mi arasında küçük düşmüştür. Nemrud, yenilginin meydana
sürmekte âciz kalmıştır. Böyle bir olay ilk defa başlarına gel-
getirdiği ezikliği gidermek ve kavmi arasındaki itibarını ko-
diği için başlangıçta putları kırmasından dolayı Hz. İbrahim’e
nasıl bir ceza verileceği konusunda kargaşa yaşanmış, hemen
368 Takiyyüddin Ebi’l Abbas Ahmed İbn Teymiyye, Kitabü’n-Nübüvvat, Bey-
rut, 1985, s. 42. karar verilememiştir. Artık sözün bittiği yere geldikleri için
369 Ebussuud, s. 6/51.
370 Enbiya, 21/68. 373 bk. Harman, “İbrahim”, s. 21/270.
371 bk. Bakara, 2/258. 374 Ankebut, 29/26.
372 İbn Kesir, Kısas, s. 1/125; Ebussuud, s. 6/51; Mehmed Vehbi, s. 9/3450. 375 Razi, Tefsir, s. 18/621.